اجرای دومین برنامه بازدید از آبشار شوی دزفول در سال 1395

دومین برنامه بازدید از آبشار شوی گروه کوهنوردی شاداب دزفول در سال 95  :

سرپرست برنامه : محسن یوسفی پور

دومین برنامه طبیعت گردی  آبشار شوی گروه شاداب  به صورت خانوادگی و با حضور 70 نفر شرکت کننده و 4 دستگاه مینی بوس  در تاریخ 11 فروردین 95 در ساعت 2 بامداد  شروع و پس از 4 ساعت طی کردن مسافت آسفالته و خاکی و گذشتن از مناطق بکر شهیون دزفول  وروستاهای بین راه  اجرا شد . پس از صرف صبحانه و سپس توضیحاتی در مورد منطقه و مسائل زیست محیطی و همچنین معرفی جلودار و عقب دار وامداد گران برنامه در ساعت 8:30 راهی  مسیر آبشار شدیم .در ساعت 11 به آبشار رسیده و یکساعت توقف داشتیم تا همراهان عکس هایی از این طبیعت ملی و ثبت شده کشورمان که در نوع خود بی نظیر است انداخته و به یادگار داشته باشند ساعت 12 به سمت روستا حرکت کرده و پس از رسیدن تدارک نهار صورت گرفت که پس از صرف آن و جمع کردن زباله های منطقه آهنگ برگشتن به دزفول زده شود. در ساعت 7.30 گروه در سلامت کامل و رضایت به دزفول رسید.

گزارش برنامه:محسن یوسفی پور

اجرای اولین برنامه بازدید از آبشار شوی دزفول در سال 1395

آبشار شوی دزفول و موقعیت جغرافیایی :

استان خوزستان، شهرستان دزفول. " 45  47  ْ32  شمالی و "50 49   ْ48  شرقی. ارتفاع از سطح دریا 889  متر.

آبشار شوی (Shevi Waterfall) جزء آثار ثبت شده طبیعی ملی ایران و یکی از بلندترین آبشارهای ایران و خاورمیانه است که گاهی از آن با عناوینی همچون «بهشت پنهان ایران» یا «نیاگارای ایران» یاد می‌شود. این آبشار در نزدیکی روستای شوی از توابع شهر سردشت شهرستان دزفول در شمال استان خوزستان و در حدّفاصل دو استان خوزستان و لرستان واقع شده در حالی که به استناد نقشه‌های موجود در کتاب‌های گیتاشناسی و نقشه‌های تقسیمات کشوری و مختصات جغرافیایی، قرارگیری آبشار شوی در استان خوزستان و شهرستان دزفول محرز می‌باشد.

راه دسترسی به آبشار یک جاده مالرو می‌باشد. چند سال اخیر از سمت شهرستان دزفول و در ادامه جاده خاکی روستای احمد فداله، جاده‌ای خاکی تا 1000 متری آبشار کشیده شده که مناسب عبور مینی‌بوس و نیسان می‌باشد. آبشار شوی، پس از بیرون آمدن غار، از گردنه‌ای بلند به پایین سرازیر می‌شود. ارتفاع آبشارحدود ۱۰۰ متر و عرض آن ۴۰ متر است. آب آن پس ازعبور از کوه‌ها و دره‌ها، به رود دز به شهر زیبای دزفول در استان خوزستان می‌ریزد.پوشش گیاهی اطراف این آبشار، تشکیل شده از درختانی مانند بید، انجیر، مو، زبان‌گنجشگ، افرا، کیکم و بلوط است. در زیر آبشار و بر روی دیواره‌های آن گیاه سیاه وشان و سایر گیاهان آب دوست روییده‌است. در نزدیکی این آبشار، آبشار بزرگ دیگری وجود دارد که گاه از آن به آبشار دوم شوی یاد می‌شود. این منطقه زیستگاه غنی از جمله حیات وحش چون کل بز، پلنگ، خرس و سمندر ایرانی است و پوشیده از درختان زاگرس از جمله بلوط است. برای رسیدن به آبشار شوی دو مسیر وجود دارد : مسیر اول از سمت منطقه شهیون دزفول و بعد از گذر از روستای صالح آباد و پیر چل می باشد.  در مسیر پیاده روی رسیدن به آبشار شوی، بعد از عبور از دره سرتنگ دزفول ، سه آبشار کوچکتر با ارتفاع هایی بین ۵ تا ۲۰ متر ، قبل از رسیدن به آن قرار دارند که این مسیر را برای عابران بسیار فرحبخش می نماید.

فصل پاییز و اوایل بهار بهترین زمان برای بازدید از این آبشار پرشکوه است. در اواخر بهار و فصل تابستان، این منطقه هوای گرمی دارد که برای انجام فعالیت کوهپیمایی مناسب نیست ولی در ارتفاعات و در پایین آبشار هوا خنک و سرد است.

یکی از خصوصیات آبشار شوی این است که تا چند صد متری آبشار هیچ نشان و خبری از آبشار نیست وبعد از عبور از یک پیچ در منطقه ای کوهستانی با شیبهای تند به یکباره از پیچی عبور می کنید و آبشاری فوق العاده زیبا و با شکوه را در برابر خود می بینید و این هم شاید یکی دیگر از چشم بندی های طبیعت است که شکوه خود را به یکباره به نمایش می گذارد . نسیم خنکی که از سمت آبشار می وزد و اولین عکس هایی که به یادگار از این آبشار می گیرید تمامی خستگی راه را از تن شما می گیرد.

 

گزارش اجرای برنامه آبشار شوی مورخ 4 فروردین 95 گروه شاداب

سرپرست برنامه: رامین نوری

گروه کوهنوردی شاداب دزفول  در ساعت 2 بامدادچهار شنبه  توسط سه دستگاه مینی بوس عازم آبشار شوی شد که پس ازطی 2ساعت جاده آسفالته و گذشتن از مسیر پامنار و روستای نورآباد و سپس 2 ساعت جاده خاکی و گذشتن از سرتنگ به روستا رسید که پس از صرف صبحانه و آماده شدن همنوردان مسیر را به سرپرستی اقای نوری و سرقدمی آقای محسن یوسفی پور بعد از گذشتن از طبیعت بکر و زیبای منطقه و آبشار های سر راه طی کرده و بعد از حدود  1:30 پیاده روی به آبشار اصلی رسیدیم . با رسیدن به آبشار یکی از همنوردان اصفهانی که با گروه دیگری به آن منطقه آمده بود و دچار در رفتگی کتف شده بود با امکانات موجود توسط امداد گران آتل بندی و فیکس شدند و توسط همنوردان به سمت روستا و برگشت به دزفول جهت ارجاع به بیمارستان هدایت و راهی دزفول شد.پس از یکساعت توقف و گرفتن عکس های یادگاری از این آبشار بی نظیر که جز آثار طبیعی ملی کشورمان می باشد حدود ساعت 12 به سمت روستا برگشته و بعد از صرف نهار در ساعت 2:30 به طرف دزفول راهی شدیم. گروه در ساعت 7:30 در سلامت کامل به دزفول رسید.

گزارش برنامه: محسن یوسفی پور

دیگر تصاویر در ادامه مطلب . . .

بازدید گروه کوهنوردی شاداب از منطقه گردشگری دیونی دزفول ( 1394.11.30 )

          یکی از زیباترین مناطق شمال دزفول در فصول زمستان و  بهار منطقه گردشگری دیونی می باشد . روستای دیونی که در فاصله هوایی حدود ۴۰ کیلومتری و جاده ای شصت کیلومتری شهر دزفول در دامنه ی کوه سگریون قرار دارد به دلیل دارا بودن طبیعتی بکر و مردمانی با صفا همواره پذیرای گردشگران ، کوهنوردان و علاقمندان به طبیعت زیادی از این شهرستان و مناطق همجوار می باشد . جدای از طبیعت زیبا مانند بیشه زارها و رودهای کوچک روان ، این منطقه دارای اماکن متبرکه و آثار باستانی زیادی است که برای گردشگران کمتر شناخته شده می باشند . از اماکن متبرکه این روستا می توان پیر فزک ، پیرور ، پیر قاضی ، دادا زیوه و قلندرون را نام برد که هر یک از این اماکن احترام خاصی نزد اهالی این روستا و مناطق همجوار دارند. همچنین از آثار باستانی این منطقه می توان به چندین آسیاب قدیمی ، پل جگینه و ده گه اشاره کرد.

گزارش برنامه :

          با هماهنگی های قبلی برآن شدیم که در آخرین آدینه روز بهمن ماه 94 با اعلام قبلی برنامه گلگشتی دیونی را با حضور اعضای گروه کوهنوردی شاداب و به صورت خانوادگی اجرا کنیم . تعداد 38 نفر جهت حضور در برنامه اعلام آمادگی نموده که با دو دستگاه مینی بوس و تعدادی نیز با خودروهای شخصی گروه را همراهی می کردند . شروع حرکت از میدان افشار ساعت 6.30 صبح و از پارک  خانواده 6.40 آغاز و پس از گذشتن از مسیرهای سرسبز و زیبای شهیون و مقداری جاده خاکی وارد روستای دیونی شدیم . مسیر را تا نزدیکی چاه نفت سر پوشیده ادامه و در نزدیکی آنجا  حدود ساعت 8.40 توقف کردیم . برای صرف صبحانه 45 دقیقه زمان داده شد و از همراهان علاقه مند خواسته شد پس از صبحانه آماده حرکت به سمت ارتفاعات سگریون شوند . ساعت 9.30 در یک صف منظم و به جلوداری پیشکسوت عزیز دکتر حسن پور گروه حرکت خود را آغاز کردند . پس از 30 دقیقه و در نقطه شروع شیب تند ، کنار چشمه آب ضمن استراحت کوتاهی دکتر حسن پور با گرد آوردن گروه به ذکر نکاتی در مورد منطقه دیونی و سگریون پرداخته و نکات لازم و ضروری در مورد مسیر پیش رو و همچنین اصول گام برداری  را به مدت 15 دقیقه توضیح داده و در ادامه از زحمات  بانوی پیشکسوت سرکار خانم مومنی به پاس سالها حضور در عرصه کوهنوردی تمجید ، و مورد تشویق حاضرین قرار گرفت . پس از حدود یک ساعت کوه پیمائی در یال کوه سگریون قرار گرفتیم  .گروه در محل به استراحت و گرفتن عکس های یادگاری جمعی و فردی از چشم انداز های بکر و زیبای اطراف  پرداختند .پس از30 دقیقه توقف به قصد برگشت به محل اسکان اولیه و صرف نهار گرد هم آمدیم . ساعت 12.20 گروه به محل اولیه خود برگشت و آماده صرف نهار شد . از نکات برجسته و چشم گیر ، حضور همنوردان بر روی یک سفره و هم غذا شدن با هم بود ؛ پس از صرف نهار اعضا با دور هم قرار گرفتن و گفتن خاطره ها و شعرهای اصیل دزفولی فضایی بسیار صمیمی و شاد را به وجود آوردند . بر اساس زمان بندی اعلام شده قبلی راس ساعت 15 جهت برگشت به دزفول اعلام جمع شدن وسایل و سوار شدن به ماشین شد و در نهایت ساعت 17 به دزفول رسیدیم . در پایان از کلیه عزیزان و بزرگانی که با حضور گرم و صمیمانه خودشان ما را مورد محبت خود قرار دادند تشکر و قدردانی می شود . امید آنکه در برنامه های بعدی نیز حضور به هم برسانیم .

سرپرست برنامه : محسن  یوسفی پور

دیگر تصاویر در ادامه ی مطلب . . .

برگزاری دومین جلسه از کلاس کمک های اولیه

گروه کوهنوردی شاداب دزفول در تاریخ ۹۴/۱۱/۱۹ دومین جلسه از کلاس باز آموزی کمک های اولیه را با حظور کوهنوردان در تاریخ مقرر برگزار کرد .

این کلاس با همکاری نجاتگران جمعیت هلال احمر شهرستان دزفول که خود نیز عضو گروه شاداب می باشند برگزار گردید که مطالبی از قبیل انواع شکستگی ها و انواع آتل بندی ها مورد بررسی قرار گرفت و همچنین انجام عملی آتل بندی زخم های باز و بسته و  ارزیابی اولیه و فیکس کردن سر و گردن و کمر مصدوم و برگردادن مصدوم نیز انجام شد و مقرر شد که مباحثی همچون پیچ خوردگی ها ، گزش حیوانات و . . .  در جلسات بعدی که زمان برگزاریش به اطلاع همنوردان خواهد رسید مورد بررسی قرار گیرد .

تصاویر دیگر در ادامه مطلب  . . .

آشنایی کوهنوردان با ویژگی مارها

 آنچه که درباره‌ مارهای سمی و غیرسمی برای کوه‌نوردان و طبیعت‌دوستان آموزنده است و نقش پیشگیری و اطلاعات عمومی دارد، در این نوشتار آورده شده است.

این مقاله خلاصه ای از کتاب دانستنیهای مار است و البته در بخشهای انتهایی کتاب "دانستنی های مار" مواردی درباره‌ کمکهای اولیه نیز آورده شده که به جهت بعضی ابهامات موجود در آن، ترجیح داده شد که از ذکر آنها خودداری شود.

1.        مارهای سمی معمولاً دمهای کوتاهی دارند، و به همین دلیل توان تعقیب طولانی شما را ندارند.

2.      مارهای سمی معمولاً شب‌ها از لانه‌ی خود خارج می‌شوند.

3.     زبان مار آلتی است برای جفت‌یابی و ردیابی طعمه و به هیچوجه نیش مار ارتباطی با آن ندارد.

4.     خطرناکترین مارهای دنیا عبارتند از: تایپان استرالیا، شاه کبری آسیا، مامبای سیاه آفریقا و زنگی آمریکا

5.     مارها یک روز غذا می‌خورند و 15 روز به هضم آن می‌پردازند.

6.      مارهای غیر سمی معمولاً چابکتر از مارهای سمی هستند.

7.      هفتاد درصد گزیدگیها در زیر زانو می‌باشد.

8.      روش دور کردن مار با کوبیده سیر، تنباکو و نمک در محل کمپ شما می‌تواند موثر باشد.

9.      نوع غذای مار در ترکیب و تغلیظ سم آن نقش بسزایی دارد.

10.      قدرت پرش مارها معمولاً یک سوم طولشان است.

11.      سر مثلثی بزرگتر از عرض بدن می‌تواند نشانه‌ای از مار سمی باشد.

12.     بچه مارهای سمی هم از بدو تولد توان گزش دارند.

13.   مارهای غیر سمی ایران نمی‌توانند هیچ آسیبی به انسان وارد کنند.

14.    مارهای آبی منطقه‌ی شمال ایران همگی غیر سمی می‌باشند، ولی مارهای دریایی که محل زیست آنها دریای جنوب ایران می‌باشد همگی سمی و خطرناک هستند.

15.    اکثر مارهای عظیم‌الجثه غیر سمی هستند.

16.     به محض مشاهده‌ی مارهای سمی مسیر خود را تغییر دهید.

17.    همیشه در کوهپیمایی یک چوب‌دستی (یا باتوم) با خود داشته باشید. حرکت چوب‌دستی موجب باعث دور کردن مار از سر راه شما می‌گردد.

18.    در هنگام ماهیگیری مراقب اطراف خود باشید.

19.     در صورتی که مورد تعقیب ماری قرار گرفتید به صورت زیگزاگ حرکت کنید.

20.    اگر با یک مار در طبیعت برخورد کردید، این احتمال را بدهید که ممکن است مارهای دیگری هم در همان حوالی وجود داشته باشند.

21.     از اطراق در مکانهایی که دارای سنگلاخ با سوراخ‌های متعدد است جداً پرهیز کنید.

22.   در صورت برخورد ناگهانی با مار از هرگونه حرکت تهاجمی پرهیز نمایید. چون چشم مار از حرکت و حرارت تحریک می‌شود.

23.  فراموش نکنید شما که در طبیعت بدنبال آب، درخت، سایه و گل هستید، مارها هم دقیقاً دنبال همین موارد هستند.

24.  از اطراق در مکانهایی که دارای گل و گیاه فراوان و فاقد دید کافی می‌باشد جداً پرهیز کنید.

25.  در هنگام چیدن گل مواظب باشید.

26.   در هنگام پوشیدن کفش در طبیعت، حتماً داخل آن را بازدید کنید.

27.   در هنگام رفتن به طبیعت حتماً از چکمه و پوتین استفاده کنید.

28.   در طبیعت هرگز به چشمان خود اعتماد نکنید، چون بعضی مارها خود را به شکلهای مختلف در می‌آورند.

29.   در صورت برخورد با مار به آرامی از آن فاصله بگیرید.

30.   دست و پای خود را در مکانهای مشکوک که بازرسی آنها با چشم میسر نیست وارد نکنید.

31.   در بیابانها قبل از بازدید دقیق اماکن موجود یا سایه‌بانها، داخل آنها نشوید و در آنها اطراق نکنید.

32.  از نشستن بر روی تنه‌ی درختان بر زمین افتاده یا تخته سنگها، قبل از بازرسی دقیق آنها خودداری کنید.

33.بعد از غروب آفتاب، به جمع کردن چوب برای سوزاندن و یا کار دیگر نپردازید و در روز هم چوبهای انباشته شده در بیابان یا روستا را قبلاً با چوب بلندی جابجا کرده و سپس آنها را بردارید.

34. در تاریکی شب در بیابان قدم نزنید. از پا برهنه راه رفتن در اطراف کلبه‌های روستایی خودداری کنید. اصولاً برای کوه‌نوردی یا پیاده‌روی در دشت و صحرا هنگام روز هم باید از کفشهای ساق بلند مناسب نظیر چکمه یا پوتین استفاده شود.

35. نزدیک توده‌های انبوه اشیای زاید و بی مصرف و یا دسته چوبها و علفهای انباشته بر روی هم و همچنین در دهانه‌ی غارها، حفره‌ها و یا باتلاقها، چاهها و قناتها و به طور کلی مکانهای متروکه نخوابید.

36.  فاصله‌ای که مارها می توانند به انسان حمله کنند بر حسب نوع مار متفاوت است، ولی آنها معمولاً بیش از فاصله‌ی 50 سانتیمتری قادر به حمله نیستند. بنابراین پس از مشاهده‌ی مار، در فاصله‌ی قدرت حمله آن قرار نگرفته و از بازی کردن در اطراف محل خودداری کرده و از آنجا دور شوید.

37. در آبهایی که در داخل و یا در اطرافشان احتمال وجود مار است وارد نشوید.

38. برخی از مارها قادرند خود را از درخت و یا دیوار خرابه‌ها بالا بکشند. بنابراین در مکانهای مشکوک، قبل از بالا رفتن از درخت یا دیوار و یا دست گذاردن بر روی آنها احتیاط و دقت لازم را رعایت نمایید.

39.  بهتر است از وسط علفزارهای بلند و گندم‌زارها بدون پاپوش مناسب رد نشوید. یا بوته‌های انبوه را زیر پا نگذارید و یا به کندن آنها اقدام نکنید، و در صورت اجبار قبلاً با استفاده از یک چوب بلند دقیقاً به بررسی محل پرداخته و از نبودن مار اطمینان حاصل کنید.

40.    اگر تصادفاً مورد حمله‌ی مار قرار گرفتید برای احتراز از حمله‌ی بعدی مار، هر چه زودتر از آن محل دور شوید.

41.    هیچگاه به تنهایی به کوه‌نوردی یا راهپیمایی در محلهایی که احتمال وجود مار سمی می‌رود نروید.

42.  برای گردش در مکانهایی که امکان وجود مار هست، جعبه‌ی کمکهای اولیه جهت گزیدگی را همراه داشته باشید.

43. مارهای سمی دارای سری مثلثی، مردمک چشم عمودی، دمی کوتاه و کلفت و طرز حرکت بطنی می‌باشند.

44.  مارهای غیر سمی دارای سری گرد یا بیضی شکل، مردمک چشم گرد و از قطر میانی بدن تا انتهای نوک دم، باریک می‌شوند و طرز حرکت آنها مستقیم و مارپیچ است.

45.  مارهای سمی کبری و کفچه مار ایران کلیه مشخصات مار غیر سمی را دارا می‌باشند و در حالت دفاعی مشخصه‌ی مار سمی را نشان می‌دهند.

46.  مارهای نیمه سمی کلیه مشخصات مار غیر سمی را دارا می‌باشند و تنها فرق آنها با مارهای غیر سمی دم متوسط آنها می‌باشد که کمی کوتاهتر از مارهای غیر سمی و کمی بلندتر از مارهای سمی می‌باشد (مثل یله مار و طلحه مار)

47.  تحرک مارها در شب و در تاریکی بوده و اکثر صید آنها در شب انجام می‌شود.

48.  مارها از محیط پر جنب و جوش و پر سر و صدا گریزان‌اند و به طور طبیعی خود را از معرض دید پنهان نگه می‌دارند.

49.   دریا و دریاچه‌های بسته مثل دریای خزر فاقد مار‌های دریایی هستند.

50.    مارها معمولاً بر حسب نوع، برای فرار از خطر از امکانات متفاوتی استفاده می‌کنند؛ برخی به سرعت از محیط دور می‌شوند، بعضی با استفاده از نقش و نگار و رنگ خود از دید پنهان می‌مانند، یا مثل برخی دیگر از خزندگان رنگ خاص محیط زیست خود را دارند تا از خطر محفوظ باشند. عده‌ای از مارهای سمی با ایجاد صدا که یا مربوط به حرکات مالشی پولکها و یا مربوط به تنفس جانور است به دشمن اخطار می‌کنند که دور شوند. انواع مار کبری با باز کردن دنده‌های ناحیه گردن خود، این قسمت از بدن را پهن می‌کنند تا نشان دهند که آماده‌ی حمله‌اند. کبراهای تف‌کننده با پاشیدن سم در چشم دشمن، آن را از خود دور می‌سازند. این ترشحات در انسان، کوری موقت ایجاد می‌کند.

51.    سم مارها به دو دسته‌ی کلی تقسیم می‌شود: زهرهای مختل‌کننده‌ی جریان خون و زهرهای فلج‌کننده‌ی اعصاب. هر نوع مار، زهری مخصوص به خود دارد که در ترکیب شیمیایی با زهر انواع مارهای دیگر متفاوت است. به همین دلیل شخص مارگزیده باید با واکسن و سرمی مداوا شود که در برابر آن نوع زهر اثر و کارآیی دارد (بهمین دلیل توصیه می‌شود که مار گزنده‌ی یک فرد را باید کشت و برای تشخیص نوع آن به مراکز درمانی برد؛ البته این به شرطی است که همراهان فرد گزیده شده قادر به تشخیص نوع مار نباشند .

52.  تقریباً از 2700 نوع ماری که بر روی کره‌ی زمین وجود دارد حدود 400 نوع آن سمی هستند، از این تعداد فقط حدود 50 نوع می‌توانند با نیش سمی خود برای انسان خطرناک باشند. در کشور ایران تا به حال 65 نوع مار سمی و نیمه سمی و غیر سمی شناسایی شده است. از این 65 نوع، 60 نوع متعلق به خشکی و 5 نوع دریایی می‌باشند. از 60 نوع مار خشکی ایران، 13 نوع سمی، 7 نوع نیمه سمی و40 نوع غیر سمی می‌باشند و 5 نوع مار دریایی ایران که محل زیست آنها در خلیج فارس و دریای عمان است همگی سمی می‌باشند.

53. میزان خطرناک بودن گزش یک مار زهردار فقط به قدرت زهر بستگی ندارد، بلکه بستگی به این نیز دارد که چه مقدار زهر تزریق شود. اگر زهردان مار تقریباً خالی باشد، مثلاً در صورتی که کمی قبل از گزش، مار طعمه‌ای را شکار کرده و گزیده باشد، خطر، بسیار کمتر از زمانی است که زهردان مار پر است. همچنین اندازه و وضع بدن انسان گزیده شده و نیز قسمتی از بدن که گزیده شده در تعیین میزان خطر گزیدگی اهمیت دارد. در انسانهای بیمار و یا کوچک‌اندام، اثر زهر شدیدتر از انسانهای سالم و درشت اندام است. گزش در عضله، کم خطرتر از هنگامی است که یکی از رگهای اصلی بدن گزیده شود؛ چرا که زهر از این طریق سریعتر در بدن پراکنده می‌شود.

54.  شک و تردید در سمی یا غیر سمی بودن مار باعث ناراحتی فرد گزیده شده می‌شود. احتمال دارد در گزش یک مار سمی زهر وارد بدن نشود یا بر عکس گزش یک مار غیر سمی باعث احساس هیجان و حتی عوارض عصبی و روانی گردد و این هیجانات ممکن است سستی و ناتوانی و سرگیجه ایجاد کرده و موجب تشدید و بی نظمی تنفس و نبض و گاهی هم باعث بروز یک حالت شوک ابتدایی شود. از طرفی تمام این علائم ممکن است بعد از یک مسمومیت واقعی ظاهر شود. بنابراین در موقع درمان یک مصدوم باید تمام نشانه‌ها را به خاطر سپرد.

تشخیص  سمی یا غیر سمی بودن مار از اثر گزش:

چون شکل و موقعیت دندان در مارهای سمی و غیر سمی با یکدیگر تفاوت دارد بنابراین با دقت در آثار دندانی در محل گزش می‌توان، سمی یا غیر سمی بودن مار تشخیص داد:

مارهای غیر سمی: در محل گزش این نوع مارها، اثر چهار ردیف دندانی یکسان که به صورت دو قوس آرواره است دیده می‌شود.
مارهای سمی: در مارهای سمی، چون دندانهای سمی از سایر دندانها بلندترند، معمولاً در قوس بیرونی تنها اثر یک یا چند دندان به صورت حفره‌ای در طرفین اثر دندانی قوس میانی مشاهده می‌گردد. از محل این حفره‌های کوچک دندانی که جای دندان تزریق‌کننده سم است خونابه خارج می‌شود.

نشانه‌های مهم مسمومیت حاصل از مارگزیدگی برحسب انواع مارها :

گزش افعی‌ها:  معمولاً ادرارهای خونی یا هموگلوبینوری و بعد عدم انعقاد خون ظاهر می‌شود. در همو گلوبینوری رنگ پلاسما قرمز یا تیره می‌باشد. سم بعضی افعی‌ها اثری روی انعقاد خون ندارد. گزش افعی غالباً همراه با درد شدید و علائم خونریزی موضعی و ظهور دانه‌های قرمز و چسبندگی خون در یکی دو ساعت اول است.

گزش گروه آلاپیده مانند کبری:  سستی و خواب‌آلودگی و فلج حلق از علائم مهم به شمار می‌رود. خونریزی یا هموروژی و عدم انعقاد خون مشهود است. این نشانه‌ها در مدتی کمتر از یک ساعت ظاهر می‌شود و به سرعت پیشرفت می‌کند، به نحوی که سستی و اختلال دستگاه تنفسی و احیاناً شوک قلبی را همراه دارد.

آتل بندی

          مهمترین و بیشترین آسیب وارده درحوادث آسیب به سیستم استخوانی و اسکلتی است چون این سیستم تمامی بدن را فراگرفته و نقش اصلی را درنگهبانی احشا و اعضای نرم ایفا میکند و بیشترین مقدار ضربه ها به این سیستم برخورد میکند. این سیستم مسوول حرکت فرد نیز میباشد و آسیب آن سبب عدم توانایی در حرکت میشود.

بیشترین آسیبهای وارده درحوادث به دستها و پاها وارد میشود. استخوانهای بلند دستها و پاها دراین حوادث به صورت باز و بسته دچار شکستگی و آسیب میشوند. در ادامه نحوه برخورد با این شکستگیها را آموزش خواهیم داد.

حساسیتهای موجود در شکستگی ها
استخوانها محیطی امن در ورای خود برای عبور اعصاب و رگها به بخشهای پایین تر ایجاد میکنند .در صورت شکستگی حرکت سرتیز استخوان شکسته ممکن است خود باعث پارگی در رگها و اعصاب گردد.
همچنین استخوانهای بلند منبع مقداربسیار زیادی خون هستند که در زمان شکستگی این خونریزی باعث ازدست دادن فشارخون میشود.
پس باید روی آتل بندی حساس بود و مصدوم حادثه که احتمال شکستگی در اندامها دارد بدون آتل بندی جابجا نکنیم چون ممکن است این جابجایی نامطمئن باعث آسیب و معلولیت دائمی یا موقتی شود.
البته تمام این موارد برای زمانی است که دسترسی به نیروهای امدادی سخت و زمانبر باشد و باعث به خطر افتادن جان مصدوم شود. اگردر راههای مواصلاتی اصلی کشور یا در داخل شهرها با این موارد برخورد داشتید هیچ اقدامی نکنید و فقط منتظر اورژانس باشید.

آتل بندی ثابت ساختن اعضای آسیب دیده است تا درجریان حرکت آسیب بیشتری نبینند. درحال حاضر انواع و اقسام آتلهای نرم و سخت از جنس های مختلف در آمبولانسهای مراکز اورژانس مورد استفاده قرار میگیرد. اساس کار تمامی آنها پیشگیری از حرکت مفصل و موضع شکسته با جسم ثابت وسخت است.
این جسم ثابت میتواند هرچیز دم دستی راشامل شود مثل تخته کارتن چوب ، آچار و حتی قفل فرمان .
شاید باورش یرای عموم سخت باشد اما حتی با روزنامه و ملافه لوله شده هم میتوان یک عضوشکسته را آتل بندی و جان یک انسان رانجات داد.

شکستگی ها
شکستگی ها ازلحاظ قابل مشاهده بودن سه گروهند:

شکستگی های باز: شکستگی هایی که درآنها استخوان شکسته پوست را پاره کرده سراستخوان مشخص است.
گاهی هم این بیرون زدگی به علت جابجایی برطرف شده و سوراخ و پارگی در پوست بدون استخوان واضح بیرون زده مشاهده میشود.

شکستگی بسته با تغییر شکل: دراین شکستگی ها دوسر شکسته استخوان براثر ضربه یا جابجایی غلط ویا وزن قسمت پایین تر از شکستگی ازمحل خودجابجا و شکل ظاهری اندام دچارتغییرشده است.این خطرناکترین حالت است زیرا لبه های تیز استخوان هرآن احتمال دارد عروق اعصاب راپاره کند.


شکستگی بسته بدون تغییر شکل: دراین حالت درد و کبودی محل نشانه احتمالی شکستگی است.
عدم تشخیص شکستگی دراین حالت و عدم مراقبت ممکن است شرایط بیمار را حادتر کند.
درجات مختلف شکستگی.

اقدامات لازم در زمان مواجهه با شکستگی
متاسفانه اکثر مردم درمواجهه با شکستگی ها وموارد مشکوک به شکستگی بدون انجام اقدامات حمایتی تنهابه انتقال سریع میکنند درحالیکه این مصدومان هیچ نیازی به انتقال سریع نداشته برعکس بسیاربیشتر به مراقبت نیازدارند تا احتمال آسیب به رگها و اعصاب کاهش یابد.
پس بایدبدانیم چکارکنیم تا به مصدوم کمک کنیم تا آنکه آسیب برسانیم.

قبل از هرچیز خونسردی خود را حفظ کنید.اقدام عجولانه شما به نفع مصدوم نخواهد بود.
به دقت به اندامهای مصدوم نگاه کنید اگر درد یا تغییر شکل درآنها مشاهده کردید قبل از حرکت آنها را ثابت کنید. اگراین درد درلگن هم وجود دارد باید هر دو پا فیکس شود واگر درهر طرف کتف این درد مشاهده شد دست را از گردن وبال نمایید.

هرعضوی که احتمال شکستگی درآن وجوددارد نباید مورد استفاده قرار گیرد. به خصوص پا

آتل گیری پاها:
استخوانهای پا درشت ترین استخوانهای بدن هستند شکستگی درپاها باعث از دست رفتن خون زیاد میشود همچنین اگر بی ملاحظگی در زمان انتقال فرد صورت گیرد احتمال خطر فلج شدن برای فرد مصدوم وجود دارد‌ .بهترین وسیله برای ثابت کردن پای شکسته پای دیگر خود فرد است. میتوان با پیچیدن پتو یا ملافه دور پاها و بستن آنها به هم ازجابجایی عضو شکسته پیشگیری کرد. اگر شکستگی و درد بالای زانو و یا در لگن باشد بهتر است دراین حالت بالاتر از لگن و کمر وشکم فرد هم لای پتو پیچیده شود و فردبه صورت کاملا درازکش حرکت داده شود.( درست مانند نوزاد قنداق پیچیده شده)
بهتر آن است فردی که دچار آسیب جدی پا شده است را ننشانید.

درصورتی که فرد ناچار باشد با وجود آسیب پا راه برود باید پا را با چوب یا تخته بلندتر آتل گیری کرد.همچنین برای آنکه مصدوم پای خود را روی زمین نگذارد از چوب زیر بغل استفاده کرد.
چوب زیر بغل میتواند جفت یا تک استفاده شود. برای اندازه زدن چوب ازنقطه ای به فاصله سی سانتیمتری(دو وجبی) کنار پا تا زیربغل را اندازه بزنید. از لی لی راه رفتن مصدوم حلوگیری کنید این کار خطرناک و تشدیدکنتده درد و خونریزی است.
درصورت داشتن چوب و تخته میتوان آتل گیری پا انجام داد. درنظر داشته باشید باید حتما یک مفصل بالاتر و یک مفصل پایینتر از محل آسیب داخل آتل قرار گرفته وثابت شود.

آتل گیری دستها:
دستها باهرنوع آسیب وارده دونوع آتل گیری میشوند آرنج خمیده یا صاف
اگر آرنج آسیب ندیده است و خم کردن آن درد ندارد باید همراه بابستن آتل آرنج خم شده و از گردن وبال شود تا راه رفتن و جابجایی باعث درد و آسیب نشود. اگر آرنج قابل خم شدن نیست به صورت صاف وتمام بازو و ساعد دریک راستا آتل گیری شود و سپس در کنار شکم و روی آن بسته شود.

نکاتی درآتل گیری دست:
اگر شکستگی واضح و پارگی پوست وجود دارد قبل از آتل گیری پانسمان با گاز یا دستمال تمیز انجام شود یا درصورت خونریزی فعال با بستن بالاتر از نقطه شکستگی و خونریزی جلوی خونریزی گرفته شود سپس آتل گیری شود.
اگرآتل استفاده شده خشن و یا کثیف است یا در باز و خراشیدگی ایجاد شده است حتما بین پوست و سطح آتل باید پوشش پارچه ای وجود داشته باشد.
اگرمچ دست وانگشتان هم آسیب دیده داخل آتل قرار گیرد.

آتل باید بلندتر از عضو باشد
انگشتان دست رابا انگشت کناری ثابت کنید یا باتکه چوبی به اندازه کمی بلندتراز همان انگشت. بهتر است در صورت شک به آسیب مچ آتل کف دست قرار گیرد نه پشت دست.

به علت سبک بودن دست وبازو وآویزان شدن از گردن میتوان بایک تکه کارتن هم دست و بازو را آتل گرفت حتی کارتن را میتوان از ابتدا بازو تا انتهای انگشتان کشاند ودر نقطه آرنج خم کرد.

در آسیبهای شانه و کتف دست طرف درگیر را از گردن آویزان کنید.

نشانه های شکستگی
هرگونه درد و ناتوانی درحرکت و تورم و کبودی ویا تغییر شکل در محل ضربه را در صحنه حادثه را به عنوان شکستگی برخورد کنید

نحوه آتل‌بندی در شکستگیهای قسمتهای مختلف بدن

در صورت وجود آتل‌های فلزی پیش ساخته که برای هر عضوی مخصوص ساخته شده از آنها استفاده می‌کنیم و در غیر اینصورت:

آسیب های نخاعی

شکستگی مهره های گردن

هرگاه مهره های گردن دچارضربه شدید شود شکستگی مهره های گردن به وجود خواهد آمد.

علائم شکستگی مهره های گردن:

1. درد در ناحیه آسیب دیده     2. بی حسی و بی حرکتی در دست ها      3.تورم

نکته: برای اطمینان از شکستگی مهره های گردن،وسیله ای نوک تیز را به آرامی به کف دست ها می کشیم،در صورتی که مصدوم عکس العملی نشان ندهد آسیب نخاعی در ناحیه گردن مطرح است.

آتل بندی شکستگی گردن :

A.B.C بیمار را کنترل کرده و در صورت نیاز عملیات احیا را انجام دهید .

در شکستگی مهره های گردن به مصدوم اجازه ندهید سر خود را خم کند یا بچرخاند. می توان با استفاده از گردن بند(کولار) یا یک تکه مقوا این کار را انجام داد.

سر و گردن مصدوم را در یک خط قرار دهید به طوری که صورت وی به طرف بالا باشد.

در این شکستگی از یک آتل که تا ناحیه کمر ادامه داسته باشد استفاده نمایید و زیر گردن مصدوم را با پنبه یا پارچه بپوشانید؛سپس آتل را به وسیله سه باند به نحوی ببندید که یک باند به پیشانی و یک باند دیگر در ناحیه کتف ها و دیگری در انتهای آتل(کمر)قرار بگیرد و با پنبه فضای خالی بدن را پر کنید.

جهت وضعیت دادن به سر مصدوم بایستی از مانور اصلاح شده فک مصدوم و یا با کشیدن آرام فک مصدوم به وی کمک کنید.

اگر مطمئن هستید که مصدوم کاملاً بی حرکت شده،می توانید وی را اعزام نمایید و یا منتظر رسیدن اورژانس یا کادر درمانی باشید.

آتل برای کف دست یا انگشتان:

از یک قطعه تخته یا مقوای کلفتی به بزرگی وسعت کف دست استفاده کرده، کف دست را روی آن می‌گذاریم، توسط چند باند دست را روی این آتل ثابت کرده و بعد دست را توسط باند سه گوش وبال گردن می‌کنیم (از گردن آویزان می‌کنیم).

آتل برای شکستگی ساعد :

در حالت وجود 2 تخته یکی را از داخل و یکی را از خارج می گذاریم، طوریکه از کف دست تا انتهای آرنج را بپوشاند و بعد آنرا با 3 باند ، یکی روی دست ، دومی را بین مچ و محل شکستگی و سومی را بین آرنج و شکستگی می‌بندیم تا عضو شکسته حرکت نکند. و بعد دست را وبال گردن می‌کنیم.

آتل برای شکستگی بازو :

مثل شکستگی ساعد آتل گرفته و دست را وبال گردن می‌کنیم بعد بازو را با دو باند بلند به سینه می‌بندیم برای بی‌حرکتی بیشتر. همچنین می‌توانیم به جای تخته زیر بازو یک بالشتک کوچکی گذاشته و بعد دست را به سینه ثابت کنیم.

آتل برای شکستگی آرنج :

در حالتی که مصدوم می‌تواند آرنج خود را خم کند، آتلی شکل L درست می‌کنیم و بعد آتل‌گیری کرده و با باند می‌بندیم و دست را وبال گردن می‌کنیم. در حالتی که مصدوم نمی‌تواند آرنج را خم نماید، دست را در امتداد بدن قرار داده و زیر دست را پد (بالشتک) و یا پارچه قرار می‌دهیم و بعد با باند پهن و بزرگی دست را به بدن می‌بندیم.

طرز بستن شکستگی دنده‌ها :

زیر بازوی طرف شکستگی پد گذارده و بعد باوز را به سینه می‌بندیم.

آتل برای شکستگی اندام تحتانی (پا) :

برای شکستگی ساق پا به دو طریق می‌توانیم آتل‌بندی یا بی‌حرکت کنیم:

نوع اول با استفاده ازپای سالم: پای سالم را بغل پای مصدوم قرار داده و توسط چهار باند به هم می‌بندیم. باندها به ترتیب روی مچ پا ، پایین زانو ، بالای زانو و بالای ران بسته می‌شوند.

نوع دوم با استفاده از یک یا 2 تخته بلند که از پاشنه پا تا انتهای پا بلندی داشته باشد.

در شکستگی زانو تخته آتل باید به بلندی اندازه تمام پا باشد. زیر زانو و مچ پا را با گذاشتن پد و یا پارچه پر می‌کنیم تا پا در یک سطح قرار بگیرد.

برای شکستگی استخوان ران یک قطعه تخته که درازای آن از پاشنه پا تا بالای کمر باشد و پهنای آن بحدی باشد که بدن مصدوم روی آن قرار بگیرد را زیر مصدوم می‌گذاریم و بعد می‌بندیم.

در شکستگی ستون فقرات نیز می‌توان بطریق فوق عمل کرد. فقط در اینجا آتل باید تا زیر گردن ادامه داشته باشد. در اوژانسها آتلهایی بنام آتل ضایعات نخاعی برای اینها استفاده می‌شود.

در شکستگی لگن خاصره پاها را به هم می‌بندیم (از مچ پا ، بالا و پایین زانو و لگن بیمار بالا و پایین شگستگی) و زانوها را کمی بالاتر قرار می‌دهیم (با گذاشتن پتو یا وسیله دیگر زیر زانوها).

کاربرد دیگر آتل :

غالبا آتل‌بندی و بی‌حرکت کردن عضو دچار شکستگی که خونریزی هم دارد، باعث قطع خونریزی می‌شود. علت این است که پس از آتل‌گیری و بی‌حرکت نمودن عضو مجروح لبه‌های تیز استخوانهای شکسته شده در سر جای خود قرار می‌گیرند و بیشتر از این به رگهای خونی موضع جراحت صدمه نمی‌رسانند.

از آتل های بادی برای کنترل خونریزیهای داخلی و خارجی دست و یا پا ، نیز می‌توان استفاده کرد، حتی اگر دچار شکستگی هم نباشند. عمل این آتل به صورت اعمال فشار مستقیم است. معمولاً اینها در مواقعی موثر واقع می‌شوند که یک جراحت حاد ، تمام عضو مجروح را تحت فشار قرار دهد. از آنجایی که این آتل‌ها از طریق دهان باد می‌شوند، لذا فشاری که ایجاد می‌کنند محدود است و ممکن است در کنترل خونریزی سرخرگی ناموفق باشد

نکته آخر
ممکن است رفتار غلط شما در زمان انتقال فرد دچار شکستگی باعث مرگ یا معلولیت وی شود پس بدون شناخت آسیبهای وارده اقدام به حرکت دادن فرد مصدوم نکنید ابتدا نگاهی دقیق به اندامها وسینه فرد مبتلا داشته باشید اگر نشانه ای از آسیب در وی مشاهده نکردید وی را جابجا کنید وگرنه ابتدا آتل گیری وسپس اقدام به جابجایی نمایید.

درجابجایی مصدوم باعضودچار شکستگی باید هرعضو شکسته توسط یک نفر حمایت شود و هر دو طرف شکستگی باید در یک سطح نگه داشته شود.
درحین آتل گیری باید فشار و کشش برای صاف کردن عضو یاخم کردن آرنج به اندازه ای باشد که درد مصدوم را آزار ندهد در این صورت باید عضو شکسته در همان حالت پانسمان شود.

راهنمای خرید و نگهداری کفش های کوهنوردی

          کفش مهم ترین وسیله ی یک کوهنورد است. در صورتی که قصد کوهنوردی داشته باشید، تهیه‌ی یک کفش کوهنوردی مناسب برای شما ضروری است. در این نوشتار سعی بر راهنمایی کاملی برای خرید کفش برای کوهنوردان گرداوری شده است.

مقدمه:

از قدیم گفتن، پا، قلب دوم انسان و مخصوصا کوهنوردان است. بنابراین کفش که محافظ پا بوده و از مهمترین وسایل و پوشاک کوهنوردی به شمار می رود. کفش در تمام رشته های کوهنوردی ، یخ نوردی ، سنگ نوردی ، جنگل پیمایی ، کوهپیمایی سبک و سنگ نوردی سالنی و ... بدون تردید اولین و مهمترین وسیله بحساب می آید.
انتخاب درست و استفاده بجا از آن می تواند بسیار بر سلامتی پاهای شما تاثیر بگذارد.

مشخصات کفش های کوهنوردی :

رویه و داخل کفش :

در گذشته کفش ها از دوختن چرم های درست می‌شدند، کفش‌های چرمی امروزه کمتر متداول هستند و جای خود را به کفش‌هایی با طرح‌های جدید و رویه‌هایی از الیاف مصنوعی و سایر مواد نو ترکیب داده‌اند. هر چند کفش ها درحال تغییر هستند ولی وظایف و کارهایی که باید انجام دهند، تغییر پیدا نکرده است. پیشرفت ساخت کفشها راحتی و ایمنی بیشتر را برای کوهنوردان حاصل کرده است.

انواع آن:

1- چرم (مصنوعی یا طبیعی)
2- پارچه های گورتکس (Gore-tex)، سیمپاتکس (Sympatex) عایق باد، رطوبت و قابل تنفس
3- مواد نو ترکیب مانند کولار (پارچه ضربه گیر)
4- تین‌سولیت (Thinsulate) خاصیت حفظ گرمای پا، برای ساخت کفش های زمستانی
5- فایبرگلاس (در میان کوهنوردان ایرانی به پلاستیکی معروف است، برای کوهنوردی اصلا مناسب نیستند)

خصوصیات لازم رویه کفش:

۱- ضد آب باشد.
۲- قابلیت تعریق داشته باشد.
۳- تا حدی برای راحتی پا، نرم و قابل انعطاف باشد.
۴- محکم باشد.
۵- قابل ارتجاع باشد.
۶- مقاوم به سرما، گرما و عوامل محیطی باشد.
۷- بندها تا نزدیکی پنجه ی پا ادامه داشته باشد. (راحت تر است، بهتر کیپ می شود و درآوردن آن راحت تر است)
۸- تا روی پا و قوزک ها را بپوشاند.

کفی کفش (تخت کفش)

لایه ای ویژه از کربن و لاستیک، که معروف ترین آن نام تجاری "ویبرام" Vibram ایتالیا بوده، ماده‌ای سخت، ضد لغزش و پراستحکام است.

خصوصیات لازم برای کفی کفش باید شامل موارد ذیل باشد:

1- ضربه گیر باشد.
2- وضعیت استقرار کف پا را در داخل کفش حفظ کند.
3- عاج های عمیق داشته باشد.
4- اصطکاک خوبی داشته باشد.
5- مقاومت مناسبی داشته باشد.
6- انعطاف پذیری (بستگی به نوع کفش دارد)

موارد مهم انتخاب نوع کفش کوهنوردی:

امروزه در کوهنوردی صحبت از کفشی که بتوان از آن در برنامه های مختلف در طول یکسال استفاده کرد، کاملا بیهوده است و باید برای هر برنامه خاص کوهنوردی، کفش مخصوص آن را تهیه کرد.
1- اندازه کفش و راحتی پا
2- قابلیت فنی ( کوهنوردی در تابستان ، صعودهای زمستانه، هیمالیانوردی، سنگنوردی، یخنوردی و ...)
3- استحکام و جنس رویه
4- درجه سختی زیره کفش (تخت کفش)
5- دارای ساق‌ بلند بین 14 تا 19 سانتی‌متر (مچ پا را محکم نگه‌ داشته و خوب محافظت کند)
6- تاریخ تولید کفش (چسبهای بکار رفته، تاریخ انقضایی بین 2 تا 5 سال دارند)
7- برند و مارک معتبر
8- قیمت مناسب
9- گارانتی

اندازه کفش کوهنوردی:

اندازه کفش کوه برای راحتی باید به گونه‌ای باشد که کوهنورد بتواند ساعتها کفش را به‌ راحتی و آسانی بپوشد. اندازه کفش مناسب تنها با پوشیدن و راه رفتن مشخص می‌شود.
1- خیلی گشاد نباشد: ایجاد تاول های پوستی می کند.
2- خیلی کیپ و تنگ نباشد: به پا فشار وارد می آورد (ناخن ها و بستر ناخن صدمه می زند)
به ‌طور کلی برای خرید کفش دقت کنید تا اندازه آن 1 شماره از پای شما بزرگتر باشد و این فضا را توسط جوراب ضخیم پر کنید. 

نکته های کاربردی در هنگام خرید کفش کوهنوردی

1- پس از انتخاب نوع کقش مورد نظر براساس نیاز خود، جهت امتحان کفش کوهنوردی در فروشگاه، یک جفت جوراب ضخیم از نوعی که در فعالیت های خود به پا می کنید همراه داشته باشید. پای بسیاری از افراد در طول روز باد می کند، بنابراین خرید خود را در بعدازظهر یا غروب که پا در بزرگترین اندازه خود است، انجام دهید
2- پیش از بستن بندهای، پایتان را تا جایی که امکان دارد در داخل کفش به قسمت جلو برانید و پنجه‌ی پایتان را کاملاً در جلوی کفش قرار دهید در این هنگام باید به اندازه حداقل قطر یک انگشت، پاشنه با انتهای کفش فاصله داشته باشد.
3- پس از مرحله یک بند کفش را محکم بسته و با آن راه بروید. اگر کفش مناسب پای شما باشد پایتان در داخل آن کاملاً راحت است.
4- پس از پوشیدن کفش و بستن بند آن، روی یک پای خود ایستاده و با پای دیگر خود به دیوار ضربه وارد کنید. اگر کفش مناسب باشد در این حالت هیچ‌‌گونه ضربه‌ای به طور مستقیم به پایتان وارد نمی‌شود.
5- بعد از پوشیدن پوتین و بستن بندهای آن، با ایستادن روی کناره‌ی خارجی پای خود، مطمئن شوید پوتین از قوزک مچ پایتان محافظت می‌کند.

6- به صورت کلی کفش کوهنوردی باید 1 شماره از پایتان بزرگتر باشد ولی حتما باید کفش را بپوشید و با آن راه بروید، کفشهای کوهنوردی بدلیل ساخت به هیچ وجه جا باز نمی کنند!!!!

هشدار: هیچگاه برای اولین بار کفش نو را در یک برنامه سنگین استفاده نکنید!

 

انواع کفش ها در ورزش کوهنوردی با شرح کامل

 امروزه با توجه به پیشرفت تکنولوژی بنا به نوع برنامه را براساس قابلیت و کارایی تقسیم بندی می شوند. برای تهیه کفش باید به کارایی خاص آن توجه داشت. اکثر کفش های کوهنوردی در مدل هایی مردانه و زنانه عرضه میشوند و نام دسته هر یک در شرکت تولید کنند می تواتند متفاوت باشد.

کفش کوهپیمایی ( Trekking)

شامل کفش های که وزن سبکی است، دارای ساق‌بلند (14 تا 19 سانتی‌متر) است، تا مچ پا را محکم نگه‌ داشته و خوب محافظت کند. زیره این کفش تاحدی انعطاف پذیر است و رویه آن عموماً پارچه های ضد آب یا چرمی است.

کاربرد:
• صعود ارتفاعات بدون برف و یک روزه در 3 فصل اول سال
• پیمایش کویرها، جنگلها به صورت چند روزه

برندهای معتبر:

ایرانی: لاوان، پایار، تبریز کسرا، آسیا ( فروش در خیابان منیریه) قیمت بالای 200 هزار تومان

خارجی: BESTARD , SCARPA ,MAMMUT, ASOLO, lA SPORTIVA , MILLET  بالای 500 هزار تومان

توجه:

• هرگز برای برنامه های حتی یک روزه زمستانه، نپوشید!
• به دلیل داشتن دوخت بروی کفش نباید از با آن ها در مسیر های سنگ لاخی یا فرود از شن اسکی استفاده کرد.
• پوتین سربازی یک نمونه ارزان و البته کفی (زیره) ضد لغزش ندارد، بنابراین دور آن را یک خط بکشید. لطفا!

 

---

 

کفش کوهنوردی (Mountaineering)

شامل کفش های نیمه سنگین کوهنوردی است. دارای ساق‌بلند (14 تا 19 سانتی‌متر) است، تا مچ پا را محکم نگه‌ داشته و خوب محافظت کند . زیره این کفش کمی انعطاف پذیر است، 
کاربرد:
• برنامه و صعودهای چند روزه 3 فصل
• برنامه های صعود زمستانی یک روزه ( اگر لایه گورتکس داشته باشد)

 

 

برندهای معتبر:

ایرانی: لاوان ، پایار (فروش در خیابان منیریه) قیمت بین 185 تا 225 هزار تومان

خارجی: BESTARD , SCARPA ,MAMMUT, ASOLO, lA SPORTIVA , MILLET  بالای 800 هزار تومان

 توجه:
• هرگز برای برنامه های که چند روزه زمستانی نپوشید، احتمال یخزدگی انگشتان پا بیشتر میشود!

 

---

کفش کوهنوردی سنگین یک پوش (High Mountain)

کفش های تک پوش سنگین و بسیار قوی کوهنوردی است، زیره این کفش انعطاف پذیری ندارد، تمام آن ها قابلیت نصب گرامپون را دارند و برای حرکت روی برف و یخ طراحی شده اند.

کاربرد:
برای صعودهای زمستانه در ارتفاعات کمتر از 5000 متر
برای صعودهای فنی در یخنوردی و میکس 

برندهای معتبر:

ایرانی: لاوان

خارجی: BESTARD , SCARPA ,MAMMUT, ASOLO, lA SPORTIVA , MILLET  بالای 900 هزار تومان

توجه:
• این کشفها ضدآب بوده و دوخت با نخ ندارند، رویه کفش با چسب یا دوخت ذوبی به زیره میچسبد و دارای تاریخ انقضا هستند!(به تاریخ تولید کفش دقت کنید)
• بدلیل زیره غیر انعطاف پذیر آن، تنها بروی برف و یخ به کارمی رود!
• هرگز کفشهای کوهنوردی سنگین در مکانهایی که برف وجود ندارد، نپوشید، خیلی زود، پایتان تاول خواهد زند!

 

---

کفش کوهنوردی سنگین دو پوش (Expedition)

کفش های کوهنوردی سنگین دو پوش سنگین و بسیار قوی کوهنوردی است. زیره این کفش انعطاف پذیری ندارد. یک پوش آن کفش کوچکی و هم اندازه پای کوهنورد است و بجای بند کفش دارای چسبک برای بستن آن استفاده میشود و این کفش درون کفش اصلی که بزرگتر است قرار می گیرد . در زمان استراحت با کفش کوچک داخل چادر  میشوند، تمام آن ها قابلیت نصب گرامپون را دارند. 

کاربرد:

• صعود قله های 7000 متری در فصل صعود(بهار و تابستان)
• صعود قله های کمتر از 7000 متر در (پاییز و زمستان)
• یخنوردی در ارتفاعات بسیار بلند

 

برندهای معتبر:

خارجی: BESTARD , SCARPA ,MAMMUT,ASOLO, lA SPORTIVA , MILLET  بالای 1.2 میلیون تومان

توصیه:
• در مسیرهای غیر برفی هرگز استفاده نکنید. (باعث تاول پا میشود)

• پس از خرید و قبل از استفاده از آن در یک برنامه سنگین، آنها را در یک برنامه سبک به پا کنید و بیازمایید.

• هرگاه با یک کفش جدید به کوه میروید به محض ایجاد سوزش در نقطه ای از پایتان سریعا آنرا با چسب بپوشانید. ادامه حرکت با همان وضع پاهایتان را زخم و حرکت را آزار دهنده میکند.

• به علت سنگین و حجیم بودن این کفشها در هنگام حرکت روی شیبهای کم و مخصوصا سراشیبی ها بند پوش داخلی را باز یا شل ببندید تا راحت تر حرکت کنیدو
در برنامه های فنی و استفاده از کرامپون بند ها را محکم تر ببندید تا پای شما در کفش بازی نکند.
همیشه در طول برنامه کفش را خشک نگاه دارید.

• از گتر مناسب استفاده کنید. استفاده از سوپر گتر ها که تمام سطح کفش را میپوشانند در افزایش نگهداری گرما موثرند.
• پوش داخلی کفش را با خود به کیسه خواب ببرید تا برای استفاده در روز بعد گرم بمانند. به پا کردن یک کفش یخ زده گاهی موجب یخزدگی انگشتان پا قبل از حرکت میشود.
• جوراب خوب نقش مهمی در افزایش کارایی کفش شما دارد. جوراب اضافه را فراموش نکنید.
مراقب سنگها باشید. جنس پوش خارجی بعضی از این کفشها سخت بوده و ممکن است در اثر ضربه شدید بشکند.
• در شرایط اضطراری یا در مواقعی که از کفش دوستانتان استفاده میکنید، میتوانید با پوشیدن جوراب اضافه یا کم و زیاد کردن کفه کفش، سایز آنرا یک شماره کم و زیاد کنید.
اضافه بند کفش را در ساق کفش یا گتر جمع کنید. باز کردن بند کفش یخ زده شما را دچار دردسر میکند. مخصوصا اینکه مجبورید برای اینکار دستکش خود را نیز درآورید.
• یک توصیه دوستانه از خرید کفشهای پلاستیکی (رویه فایبرگلاس) دو پوش خودداری کنید. 

---

کفش های هیمالیانوردی (Expedition)

شامل کفشی سه پوش سنگین و بسیار قوی کوهنوردی است، زیره این کفش انعطاف پذیری ندارد، پوش اول آن یک گتر بلند است که بر روی کفش قرار می گیرد و به دور کفش دوخته شده و تمام رویه و اطراف کفش را در بر می گیرد. تمام آن ها قابلیت نصب گرامپون را دارند. این کفشها برای شرایط بسیار سرد و صعود برف و یخ ساخته شده اند.

کاربرد:
صعود ارتفاعات 8000 متری هیمالیا 
صعود ارتفاعات بالای 7000 متر در زمستان

 برندهای معتبر:

خارجی:  SCARPA ,ASOLOMAMMUT, MAMMUT, lA SPORTIVA , MILLET  بالای 3 میلیون تومان

 

کفش یخ نوردی

این کفشها شبیه کفش سنگنوردی، سبک بوده فقط دارای کرامپونهای دائمی متصل به کف کفش است.

کاربرد:

برای مسابقات و صعودهای سرعتی در یخنوردی

برند معتبر: lasportiva , MAMMUT 

 

کفش های راهپیمائی (Walking)

شامل کفش هایی بدون ساق و بسیار سبک است که در مسیر های ساده، کفی قابل استفاده بوده و عموما در کفه آن از شکوک گیر استفاده شده است.

برندهای بسیار زیادی در زمینه وجود دارد، بهتر است زیره این کفش نیز ویبرام باشد...

 

کفش سنگ نوردی (Climbing)

این کفش ها که اصطلاحا کتانی سنگ نیز نامیده می شودند  با شکل خاص و مواد خاصی تولید می شود. و برای صخره نوردی، دیواره نوردی و سنگنوردی داخل سالن کاربرد دارد.

تا اینجا کار موارد گفته شده برای کفشهای کوهپیمایی و کوهنوردی و یخنوردی بیان شد، شرایط در کفش سنگنوردی به صورت زیر است.

برندهای معتبر: 

ایرانی: لاوان 

خارجی: , SCARPA , lasportiva  بالای 200 هزار تومان

راهنمای خرید کفش سنگ نوردی:

۱- کفش باید راحت باشد.
۲- اندازه و شکل کفش تغییر نکند.
۳- برای صعودهای اصطکاکی قابل انعطاف باشد.
۴- در صعودهای عرضی و طولی باید لبه های سفت و سختی داشته باشد.
۵- پنجه کفش که در برگیرنده انگشتان پا است سخت و محکم باشد.
۶- کف کفش با دوام و لبه های کناری آن با کیفیت باشد.
۷- کفش ضمن آنکه قوزک پا را محافظت می کند باید بیش ترین انعطاف را نیز برای قوزک پا فراهم کند.
۸- کفش باید سبک، قوی و بادوام باشد.

انتخاب کفش مناسب سنگ نوردی:
۱- مناسب ترین نوع، بستگی به نوع برنامه های تمرینی دارد.
۲- باید کاملا چسبیده و اندازه پا باشد.
3. کفش سنگ، یک شماره کوچکتر برای تنها برای مسابقات سنگنوردی سالن کاربرد دارد.
۳- در منطقه ای که تنوع گسترده ای از سنگ ها و دیواره های سنگی است باید کفشی انتخاب کرد که بتواند هم از نظر لبه های کفش و هم از نظر خاصیت اصطکاک بر سنگ جوابگو باشد.

عوارض کفش تنگ در سنگ نوردی:

۱- تاول
۲- میخچه
۳- پینه
۴- فشار بیش از حد به پا
۵- خستگی در تمرین و سنگ نوردی

جنس رویه کفش سنگ نوردی:

۱- جیر (بعد از مدتی گشاد می شود، مخصوصا اگر بدون آستر باشد .)
۲- چرم.
۳- نایلون مخصوص.
۴- کتان.
۵- ترکیبی از مواد فوق.
همگی مواد فوق می تواند آستر دار یا بدون آستر باشد.

هشدارها:

۱-کفش سنگ نوردی اگر هنگام تمرین خیس شود پس از خشک شدن جمع شده و چروک می شود و هنگام سنگ نوردی پا را ناراحت می کند.

۲- هنگام بستن کفش نباید آنرا خیلی محکم کشید زیرا خود این عمل سبب گشاد شدن سریع و صدمه به کفش می شود.

مراقبت و نگهداری کفشهای کوهنوردی

در صورتی که با کفش کوه خود درست راه بروید و آنها را تمیز نگه دارید ، هم خاصیت ضد آب بودنشان را حفظ می‎کنند و هم دوام بیشتری خواهند داشت. 
حفاظت از کفش کوه شامل تمیز کردن ، حفظ شرایط نگهداری و ضدآب بودن است. نوع جنس کفش کوه با نوع پاک کردن آن بسیار مهم است. اگر کفش کوه شما راهنما یا بروشور دارد از آن استفاده کنید، بعلاوه باید اطلاعاتی هم در مورد ضد آب نمودن و نگهداری ، در راهنمای کفش کوه یا سایت سازنده وجود داشته باشد.

تمیز کردن Clearing
برای تمیز کردن کفش کوه ابتدا بندها را باز کنید و لایه داخلی کفش را اگر دارد در بیاورید. گل و لجن و خاک های چسبیده به کفش را با برس پاک کنید. بعد با مسواک نرم ، برس نرم یا اسفنج و آب سرد روی کفش را تمیز کنید. 
در صورت داشتن خرده ریزهای زیاد روی کفش، با آب سرد روی کفش را بشویید ، دقت داشته باشید آب داخل کفش نرود. 
بگذارید کفش ها در یک هوای معمولی هوا خشک شوند. برای خشک کردن از گرما و آتش و نور مستقیم آفتاب استفاده نکنید. 
مواد ترکیبی مثل Cambrelle هم با دقت تمیز و با آب شستشو شوند و بگذارید هوا بخورند تا خشک شوند. 

نگهداری Couditioning
رویه چرم مانند پوست است و اگر صحیح نگهداری نشود سفت می‎شود، ترک می‎خورد و آب درونش نفوذ می‎کند. مواد محافظ از نرم بودن چرم حفاظت می‎کنند و ضد آب کننده‎ها هم جلوی ورود آب را می‎گیرند. 
قبل از استفاده محافظت کننده ها از خشک بودن کفش کوه اطمینان حاصل کنید .وقتی از کفش کوه خود مراقبت می‎کنید، دقت ویژه‎ای در قسمت خم شدن انگشتان داشته باشید. اگر این قسمت از کفش صحیح تمیز نشود زودتر چاک می‎خورد.

１- کفش را کاملا تمیز کنید.
２- با پارچه آنرا خشک کرد.
３- با روزنامه پر کنید تا هم رطوبت آن گرفته شود و هم حالت و فرم خود را حفظ کند. (بویژه در کفش های چرمی)
４- برای حفظ انعطاف پذیری کفش و جلوگیری از نفوذ آب و رطوبت آنرا خشک کرده و واکس مخصوص بزنید.
５- برای خشک کردن کفش از حرارت مستقیم مثل آفتاب و آتش استفاده نکنید.
６- کفش چرمی را کاملا با پیه شتر و یا گوسفند چرب کنید و محل دوخت ها را نیز با موم عسل بپوشانید تا آب وارد کفش نشود.
７- هنگام شب خوابی در برنامه زمستانی کفش ها را با روزنامه پر کرده و داخل یک کیسه نایلنی قرار داده و در انتهای کیسه خواب قرار دهبد تا یخ نزند .در غیر اینصورت صبح روز بعد به پا کردن کفشی مانند آهن غیر ممکن است.

ضد آب نمودن کفش 
با مواد پایه محلول در آب یا موادی غیر از آب مانند روغن سیلیکون و واکس محلول در آب می‎توانند باشند. یعنی این که وقتی از این مواد استفاده شود کفش شما نم دار است و مرطوب. 
آب داخل منافذ چرم، می‎تواند به عنوان مجرای ضد آب بودن به این فرآیند کمک کند و آب داخل چرم را جذب نماید. 
این نوع از محافظها مناسب چرم های یک تکه، نوبوک و چرم جیر (suede Leather) هستند. به علاوه برای بافتها و لایه‎های Gore-tex

واکس (Wax)
بیشترین استفاده برای تمیز کردن کفش را دارد، اگرچه چرم را تیره می‎کند و مخصوصاً نمای ظاهری کفش شما را خراب می‎کند. واکس وقتی که خیلی کم و با سر انگشتان شما به کفش مالیده شوند مناسب هستند .
بعضی از واکسها کفش شما را تمیز و آب‎بند می‎کنند، اما خاصیت تنفسی آن را می‎گیرند. اگر مایلید در مناطق مرطوب و خیس پیاده‎روی یا کوهپیمایی کنید، انتخاب خوبی است.

سیلیکون (Silicon)
بهتر است وقتی استفاده شود که کفش شما نو است و هنوز استفاده نشده است. سیلیکون بافت را خراب نمی‎کند و رنگ چرم را تغییر نمی‎دهد. از نظر تنفسی برای چرم بهتر از واکس است، اما تأثیر آن نیز کمتر است. 
واکسهایی که محتوی سیلیکون هستند، از نظر ضدآب بودن بیشتر دافع آب هستند و تنفس بهتری دارند، اما برای بافتهای زبر و ترکیبی و جیر مناسب نیستند و رنگ آنها را تغییر می‎دهند.

مایعات شیمیایی Fluoro Chemical
مانند اسپری هستند و داخل یک کپسول به صورت مایع هستند و در صورت خارج شدن به حالت پودری در می‎آیند. برای تمامی پوتین‎ها و کفشها قابل استفاده‎اند، بخصوص بافتهای جیر و ترکیبی.
ترکیب مواد شیمیایی + سیلیکون می‎تواند خاصیتهای بیشتری داشته باشد.

روغن Oil
روغن چرم، صابون چرم و روغنهای دیگر چرم را کش می‎دهند و انعطاف‎پذیری چرم را از بین می برند. فقط به درد دستکش بیس بال می‎خورند.

مراقبت از کفش سنگ نوردی:

۱- هر چه بیشتر مراقبت نمایید کفش بیشتر عمر می کند.
۲- در تعمیرات دور کفش باید کف کفش نیز عوض شود چون تناسب جنس دور و کف کفش از بین می رود (کفش تعمیر شده بیشتر در تمرینات استفاده می شود)
۳- برای دستیابی به بهترین کارایی، کف و دور کفش، پیش از هر بار استفاده با مسواک و یا فرچه کاملا تمیز شود. سپس با کمی آب شسته و خشک شود تا تمیز و عاری از گرد و خاک باشد.
۴- در طی صعود یک مسیر طولانی عمل تمیز کردن کفش را می توان باهمراه داشتن کمی آب و یک عدد مسواک و یک تکه پارچه چندین مرتبه تکرار کرد. 
۵- اگرکفش سنگ نوردی با آب دریا خیس شود باید آنرا با آب شیرین کاملا شست تا هر نوع نمک و مواد دریایی که سبب پوسیدگی و خوردگی درزهای دوخته شده و سوراخ های بند کفش می شود از آن خارج شود.
۶- همیشه کیسه ای مناسب برای حمل کفش سنگ نوردی تهیه شود.
۷- اگر کفش فاقد سوراخ فلزی در محل عبور بند کفش است باید ازبند کفش های پهن استفاده شود تا از پاره شدن محل بند کفش جلوگیری شود.
۸- در بندکشی کفش دقت شود آنها به نوبت از پایین به بالا کشیده شوند طوری که کفش تمامی قسمت های پا را احاطه کند.

اصول گام برداری و پیاده روی صحیح در کوهنوردی

          با رعایت یک سری قواعد ساده می توانیم با گام برداری صحیح و تقسیم انرژی مناسب از آسیبهای رایج ورزش کوهنوردی اجتناب کنیم. خیلی از دوستان همنورد هستند  که به علت رعایت نکردن همین اصول ساده، زانوهای خودشان را به دست فیزیوتراپها سپرده اند.

اولین عضو فعال هر کوهنورد در ورزش کوهنوردی پاها میباشد و اگر شخص بتواند بطور صحیح ازاین عضو استفاده کند کمتر دچار خستگی می شود و رسیدن به این هدف مستلزم هماهنگی بین دستگاه تنفسی و اعضای دیگر می باشد .گام برداری صحیح به صورتی است که شخص به نفس نفس زدن نیافتد واین عمل اصولی دارد که بصورت مختصرآنها را بیان می کنیم .

اولین اصل در آمادگی بدن جهت انجام هر ورزش گرم کردن می باشد . در کوهنوردی عمل گرم کردن به دو روش انجام می شود.

۱-     گرم کردن بدن با نرمش و انجام حرکات کششی در ابتدای حرکت .

۲-     گرم کردن بدن با راهپیمایی بسیار آرام و گام کوتاه در ابتدای حرکت .

باید بدانیم که تنها راه جلوگیری از ساییدگی مفاصل زانو علاوه بررعایت نکات زیر، تقویت ماهیچه های چهار سر زانو ( بالای زانو ) می باشد. بهترین تمرین برای تقویت این ماهیچه ها، دویدن های منظم و مناسب می باشد.

اگر زمان و مکان مناسبی برای دویدن ندارید می توانید از روش ساده و بسیار کارآمد زیر استفاده کنید  :
بر روی یک صندلی بنشینید؛ جفت   پاهای خود را بالا بیاورید و آنها را صاف در مقابلتان قرار دهید. چند ثانیه ای نگه دارید و بعد رها کنید و دوباره تکرار کنید. روزهای بعد می توانید با قوی تر شدن ماهیچه های پا، مدت بیشتری آنها را بالا نگاه دارید و یا حتی وزنه های کمی مثل کتاب یا بالشت بر روی آن قرار داهید و تعداد دفعات تکرار را افزایش دهید.

گام برداری در صعود کوه

1.        در هنگام حرکت فاصله ی پاها باید به اندازه عرض شانه ها باشد و پا نباید زیاد از حد باز شود .

2.      بدن در هر حالتی ایستاده بر سطح افق عمود باشد.

3.     ابتدا پنجه و بعد پاشنه پا روی زمین قرار میگیرد.

4.     در هر گام پای تکیه گاه صاف سپس پای بعدی از زمین برداشته شود (نباید با زانوی خم صعود کرد)

5.     تمامی کف پا روی زمین قرار گیرد، باستثناء شیبهای تند که با نوک پا گام بر می داریم، استفاده از نوک پاموجب خستگی زودرس عضلات پا میگردد.

6.      گام برداری باید با حرکت یکنواخت، قدم ها یکسان و با ریتم منظم حرکت میکنیم.

7.      در شیب های بالای 20 درجه  بهتر است، بصورت زیگزاگی صعود شود. البته هر چه شیب بیشتر می شود باید زاویه بین دوخط زیگزاگ کمتر وطول مسیر زیگزاگ باتوجه به پهنای منطقه مانور، بیشتر می شود.

8.      برگرداندن عضله به حالت اولیه بسیار مهم است (چون هر اندازه عضله فشرده تر و درحالت انقباض باشد انرژی بیشتری جذب می کند .

9.      با تنظیم تنفس و گام خود ، از بالا رفتن ضربان قلب ودر نهایت خستگی زودرس جلوگیری کنید (در حالت عادی هر دو گام یک دم و بازدم) و تنفس باید بوسیله بینی و کامل صورت گیرد ( در اصطلاح دیافراگمی باشد).

10.      تنفس از طریق بینی انجام شود زیرا تنفس از دهان باعث خشگی گلو، تشنگی و در هوای سرد سرماخوردگی و عفونت گلو میگردد.

11.      در شیب های تند و ارتفاعات بالا با هر گام دم و با گام بعدی عمل باز دم را انجام میدهیم.

12.     پس از هر یک ساعت حرکت پنج دقیقه استراحت لازم است.

13.   برای هر صعود مهم ترین مسئله تقسیم صحیح انرژی می باشد.

نحوه حرکت در سرازیری

اولین مرحله آمادگی هنگام حرکت در سرازیری این است که داخل پوتین جوراب ضخیم و نرم دیگری پوشیده و با بستن محکم بندکفش از حرکت اضافی پا در پوتین جلوگیری نماییم.

مراحل چهار گانه حرکت در سرازیری

1.        قدمهای برداشته شده در سرازیری می باید متعادل تر از قدمهایی باشد که تنها تحت تأثیر قوه جاذبه قرار می گیرد و بی اختیار برداشته می شود.

2.      پا در هر قدم با زانوی شکسته بر روی زمین قرار می گیرد و پاها مرتب و متواتر در کنار یکدیگر حرکت می نمایند. راه پیمایی در سرازیری هیچ کجا به اندازه راه پیمایی در سربالایی مشکل نیست ولی نباید شدت جراحات وارده را در سرازیری نادیده گرفت.

3.     در سرازیری است که خراشهای پوستی ایجاد می شود و مفصل زانوها جابجا شده مچ پا می پیچد، لذا سرعت راه پیمایی در سرازیری نباید خیلی بیشتر از سرعت سربالایی باشد.

4.     در سرازیری شخص باید گامهای خود را با اختیار و کنترل شده بردارد و به دلیل همین کنترل حرکت است که شخص باید به میزان سرعت خود دقت نماید. معروف است که کامیون با هر دنده ای که در سربالایی می رود حداکثر با یک دنده سبکتر از آن در سرازیری به آن توجه کند و همچنین به استراحت در سرازیری به همان اندازه استراحت در سربالایی اهمیت دهد.

گام برداری در فرود کوه

1.        پا از زانو کمی خم و با انعطاف حرکت میکنیم.

2.      ابتدا پاشنه و سپس پنجه پا را روی زمین قرار میگیرد.

3.     اگر شیب تند است، به روش پلکانی و از پهلو با بقل پا فرود میآییم.

4.     در شن اسکی ها، باید بدن را کمی خم و پاشنه پا را در شن فرو کرده فرود میآییم.

چگونگی حرکت در کوه پیمایی های طولانی:

در کوه پیمایی، قدمهای متعادل و آهنگ ثابت و سرعت یکنواخت رکن اساسی می باشند. چنانچه یک روش کوه پیمایی بسیار مهم را خواسته باشیم تعیین کنیم که بر اساس آن سرعت راه پیما تنظیم و انرژی ذخیره و به طور متعادل مصرف گردد آن روش قدم برداشتن توأم با استراحت می باشد. راه پیمایی در کوهستان همراه با صرف انرژی زیاد است لذا پا و ششها احتیاج به یک زمان کوتاه استراحت در خلال حرکت پیدا می کنند. در قدم آهسته همان طور که در هر گام یک لحظه و مکث وجود دارد، تعداد تنفس می باید با این جریان تطبیق داده شود. به طور مثال در شرایط معمولی هر سه یا چهار گام یک عمل دم و هر سه یا چهار گام دیگر با عمل بازدم هماهنگ می گردد، در یان مثال گامها سریعتر از ریه های شخص عمل می کند و در واقع گامها باید در مکث بوجود آمده استراحت کنند لکن در ارتفاعاتی که هوا رقیق است ریه ها احتیاج به مکث دارند و در ازاء هر دو، سه، یا پنج نفس یک قدم برداشته می شود. در ارتفاعات بالا کوه نوردان می باید آگاهانه نفس عمیق و سریع و پشت سر هم بکشند در ارتفاعات پایین عضله های پا هستند که احتیاج به زمان بیشتری جهت کسب انرژی دارند. یک عامل مهم در راه پیمایی توأم با استراحت، هماهنگی فکری و روحی می باشد. وقتی که قله همانطور دور و غیرقابل دسترس به نظر می رسد. شخص می باید به این روش اعتماد نماید که مسافتهای باقی مانده را به کندی ولی پیوسته پشت سر بگذارد. در این نوع حرکت گامها می باید آهسته تر از مواقع معمولی برداشته شود، به نحوی که نفس کشیدن مانع صحبت کردن نشود. اگر در هنگام حرکت دچار تنگی نفس بشویم و نتوانیم براحتی با دیگران صحبت نماییم می توان نتیجه گرفت که سرعت قدم برداشتن زیاد است. قدم برداشتن آهسته و متعادل، احتیاج به استراحت ثابت و ایستای کمتری پیدا می نماید و بسیار بهتر از قدم برداشتن سریعی است که مستلزم تعداد استراحت بیشتری می باشد یک کوه پیما می باید بدون نیاز به استراحت، لااقل برای مدت یک ساعت راه پیمایی نمودن بتواند بر روی شیبهای تند با هماهنگی قدم برداشته و تنفس خود را کنترل نماید. یک نفر مبتدی نباید بیشتر از ده کیلومتر در روز راه پیمایی نماید مخصوصاً در شرایطی که ارتفاع بیشتر از 1500 متر باشد. در مناطق برفی و قلوه سنگی این مقدار به تناسب کاهش می یابد.

عوامل مؤثر در کوهپیمایی

تعیین روش صحیح راه پیمایی با عوامل متعددی از جمله قدرت جسمی، میزان بار، مسافت و زمان در ارتباط می باشد. لذا برای راه پیمایی صحیح در مناطق گوناگون، نمی توان به شرایطی واحد و یکسان دست یافت ولی عوامل اساسی و مهمی که در راه پیمایی صحیح نقش تعیین کننده ای دارد را می توان به ترتیب زیر بیان نمود.

الف ـ سرعت راه پیمایی و تعیین درستی آن.

ب ـ اتخاذ روشی که بر اساس آن سرعت راه پیمایی تنظیم و انرژی بدن ذخیره گردد.

ج ـ استراحت های لازم در خلال راه پیمایی.

د – تنفس صحیح

الف: سرعت راه پیمایی

توجه به دو قسمت از بدن که کنترلهای جداگانه ای را بر روی اندام اعمال می نمایند به ما کمک می کنند تا به درستی سرعت قدم زدن خود پی ببریم، در درجه اول: «قلب»، زیرا هرکس به همان سرعتی می تواند حرکت کند که ضربان قلبش اجازه می دهد، هنگامی که قدم برداشتن مستلزم تلاش زیاد و همراه با افزایش ضربان قلب است این امر نشان دهنده این واقعیت است که سرعت راه پیمایی زیاد است. دوم: «ریه ها»، چون شخص می تواند آن مقدار سرعت داشته باشد که ریه هایش اجازه می دهند، مسلماً وقتی که ریه ها با ناامیدی و تلاش زیاد دنبال هوای تازه هستند می توان نتیجه گرفت که سرعت زیاد است. وجود هر یک از نشانه های فوق باعث می شود که از سرعت راه پیمایی بکاهیم. لذا به خاطر ارتباط مستقیم توان پاها در راه پیمایی با میزان ضربان قلب و تنفس ریه ها، معروف است که پاهای کوه نورد قلب و ریه دوم او می باشند. سرعت در خلال راه پیمایی متغیر است. در شروع راه پیمایی مخصوصاً در صبحها بهتر است که آهسته حرکت نمائیم تا بدن بتواند به خواسته های ما آگاهی یافته و هماهنگی در بین فعالیت اعضای مختلف از جمله چشم، پا، قلب و ریه ایجاد گردد. بعد از مدتی راه پیمایی شخص آمادگی بیشتری یافته و با نشاط و قدرت بدنی خوبی حرکت می نماید. در واقع ارتباط چشم، پا، قلب و ریه به نحو مطلوبی برقرار گشته و پا به جریان افتادن خون در بدن عضله ها و اعصاب مربوطه نرم گشته و تحرک بیشتر و بهتری برای عکس العمل نشان می دهند.

ب: تنظیم سرعت و ذخیره سازی انرژی

برای آشنایی با نحوه حرکت صحیح در شیبها، تصور نمایید که در پایین پلکانی با تعدادی پله ایستاده اید. برای شروع زانوهایتان را حتی المقدور به عقب متمایل نموده و مفصل زانوها را تا حد امکان باز و در یک راستای مستقیم و عمود بر زمین قرار دهید. سپس یک قدم به جلو برداشته و پای عقب را همان گونه راست و به حالت ثابت نگاه دارید. بعد از قرار دادن یا روی اولین پله پای دیگرتان را حرکت داده و قدم بعدی را بردارید. این بار پایی را که روی اولین پله قرار گرفته می باید به حالت راست و ثابت نگهدارید. این تعویض پاها می باید در تمام طول راه پیمایی رعایت گردد. تا بدین ترتیب سنگینی وزن شما مستقیماً بر روی استخوانهای پا قرار گرفته و فشار حاصل حتی المقدور به زمین منتقل گردد. بدین ترتیب هر یک از پاها در حین قدم برداشتن برای لحظه ای فرصت استراحت پیدا می کنند. بهتر است که این حرکت را بر روی پله تمرین نموده و سپس آن را در کوه نیز تجربه نمایید. در راه پیمایی گامها باید به صورت موازی برداشته شود وابتدا کف پا و سپس پاشنه پا بر روی زمین قرار گیرد. بنابراین نباید پنجه پا را از قسمت خارجی و یا ابتدا از پاشنه آن بر روی زمین قرار داد. عضلات پا وظیفه به حرکت درآوردن اهرمها و مفصلها را به عهده دارند، نه تحمل سنگینی و فشار حاصله از وزن بدن، بدین خاطر توجه به اندازه گامها و فاصله آن با زمین در راه پیمایی بسیار مؤثر می باشد. در انجام حرکات ورزشی اندازه های طبیعی بدن نقش به سزایی داشته و به تجربه ثابت شده که اندازه گامهای هر شخص در راه پیمایی برابر با اندازه طبیعی کمر وی می باشد. فاصله گامها از زمین نبایستی از قوزک پا بیشتر باشد چون در غیر این صورت عضلات در هنگام جابجایی و قدم برداشتن انرژی بیشتری مصرف نموده و زودتر خسته و ناتوان می گردند. دقت بر مسیر راه پیمایی از طریق چشم بسیار حائز اهمیت است و نمی تواند به صورت یک عادت و عمل عادی درآید. کوهستان محیطی است که تحت تأثیر نیروهای طبیعی فراوانی قرار دارد و به عنوان مثال مسیری که یک بار قبلاً تجربه کرده ایم ممکن است بر اثر ریزش کوه، جاری شدن سیل، فرود آمدن بهمن و ده ها عوارض دیگر دگرگون شود. نادیده گرفتن نکات یاد شده فوق ممکن است باعث صدمه دیدن عضلات و مفاصل گردد.

ج: استراحت در خلال راه پیمایی

در طول ساعات اولیه روز وقتی که هنوز بدن خسته نشده توقفها باید خیلی کم و کوتاه باشد. برای استراحت کنندگان بهتر است در حالت ایستاده قرار گیرند و با تکیه بر یک درخت یا تخته سنگ کوله را از دوش خود بردارند و روپوش به تن کنند و تنفس عمیق انجام دهند و در طول ساعات بعدی راه پیمایی بدن نیازمند استراحت کاملتر است و در این حال راه پیمایان می توانند در یک جای مناسب نشسته و در حالی که پاها صاف و کشیده بر روی زمین قرار دارد، شخص می تواند خوردنی و نوشیدنی از نوع قندی میل نماید. از نظر روانی بهتر است که در بالای شیب استراحت نمایید نه در پایین آن و سعی کنید محلی را انتخاب نمایید که مشرف به مناظر خوبی باشد و امکان عکس برداری را برای شما فراهم سازد. انجام این کار، فکر شما را از پاها و عضلات خسته تان باز می دارد. در مناطق مشرف به باد استراحت ننمایید چون وزش باد و هوای سرد عضلات شما را به سرعت می بندد.

د: تنفس صحیح در کوه

تنفس باید عمیق و به طریقه صحیح صورت گیرد برخلاف آن چه اکثر اشخاص انجام می دهند حجم ششها نباید از طرفین افزایش یابد در اثر این نوع تنفس غلط حجم قفسه سینه افزایش می یابد.
در تنفس صحیح حجم ششها از ناحیه تحتانی افزایش یافته که این امر با افزایش حجم شکم همراه است. این شکل تنفس در ناحیه شکم به صورت ضربان مشخص و روشنی قابل رؤیت می باشد.
لذا از نظر راحتی هیچ وقت نباید کمر را محکم با کمربند و مانند آن بست، کمربند می باید در پایین ترین حد ممکن بسته شود، در این روش باید سعی گردد هوای دم به تحتانی قسمت ریه ها هدایت و انباشتگی ریه ها از هوای دم انجام پذیرد. عمل بازدم بعد از یک مکث چند ثانیه ای و حداقل سه ثانیه به دنبال عمل دم با فشار پرده دیافراگم به قسمت تحتانی ششها به طور کامل با حداکثر تخلیه صورت بگیرد.

چگونه حرکت کنیم؟

فرمول کلاسیک آن عبارتند از:

هماهنگی قدم با نفس، تنظیم سرعت حرکت با شیب و سختی مسیر.

در تابستان استراحت در فواصل معین و در جاهای بدون باد.

در زمستان حرکت مداوم.

نه خیلی سریع و نه خیلی آهسته (معمولأ ابتدا آهسته و پس از گرم شدن تندتر).

حرکت با چشم باز، با توجه به اطراف و مسیر بازگشت و با توجه به فواصل و موانع و زمانها .

در صورت لزوم یادداشت برداری و جمع آوری هر چه بیشتر اطلاعات.

با احتیاط و بدون خطر کردن زیاد.

هنگام کوهنوردی باید انرژی خود را به گونه ای تقسیم کرد تا کمتر خسته شویم. تند راه رفتن در سربالایی ها به ویژه در کسانی که فاقد آمادگی جسمانی لازم اند یا این که کوله پشتی سنگین با خود به همراه دارند، نه تنها باعث تنگی تنفس خواهد شد بلکه مصرف انرژی بیشتری را می طلبد.

اگر این عمل ادامه یابد، شخص کوهنورد به اصطلاح خواهد برید. بیشتر کسانی که در کوه می برند آن هایی هستند که انرژی خود را به خوبی تقسیم ننموده اند.

طول قدم یک کوهنوردی باید با در نظر گرفتن قد و عوامل دیگری همچون شیب مسیر تنظیم شود.

در مکان های تقریبا تخت که شیب اندکی دارند، می توان قدمهای بلندی برداشت. ولی در سربالایی ها و مکان های پرشیب باید فاصله قدمها را کوتاه تر در نظر گرفت تا خستگی به کمترین میزان خود برسد.

هنگام راهپیمایی باید تمام سطح پا روی زمین گذاشت. اما در بعضی از سربالایی ها می توان فقط از قسمت جلویی پا نیز استفاده کرد.

یکی از نکات بسیار مهم در کوهپیمایی، تنفس صحیح نگام صعود و فرود است. زیرا که با تنفس صحیح، اکسیژن کافی به بدن خواهد رسید. به خصوص که در ارتفاعات به دلیل کم شدن میزان هوا، بدن نیاز به مصرف انرژی بیشتری برای کسب اکسیژن مورد نیاز خود دارد.

هنگام دم می توان هم از بینی و هم از دهان استفاده نمود (با نسبت 70 به 30 درصد). استفاده صرف از بینی با توجه به تمام مزایایی آن، به دلیل حجم هوای ورودی کمتر، گاهی اوقات امکان پذیر نیست.

هنگام بازدم باید هوای درون ریه ها را محکم از دهان خارج کرد (بازدم قوی) تا بتوان از حجم هوای مرده داخل ریه ها تا حد امکان کاست و هوای پر اکسیژن را جایگزین نمود.

تعداد دم و بازدم، به عواملی چون ارتفاع، آمادگی جسمانی، شیب مسیر، طول قدم ها حجم ریوی، میزان رطوبت هوا و در نهایت نحوه قرار گیری سر و گردن بستگی دارد.

معمولا نمی توان مدت زمان طی یک مسیر معین را با دقت کامل تعیین کرد. اما روش هایی وجود دارد که می توان با استفاده از آن ها این زمان را با دقت قابل قبولی به دست آورد.

یکی از این روشها به قانون نایسمیت (Naismith's Rule) معروف است. با استفاده از این قانون و داشتن نقشه های بزرگ مقیاس ( مقیاس 5000/1 یا بزرگتر) می توان قبل از انجام یک برنامه تقریب خوبی برای زمان انجام آن برنامه به دست آوریم.

قانون نایسمیت برای تخمین زمان انجام یک برنامه:

برای هر 5 کیلومتر راهپیمایی در مسیرهای تخت و ساده یک ساعت در نظر می گیریم.

برای هر 3 کیلومتر کوهپیمایی در شیب ها که شما را به تقلا وا می دارد، یک ساعت در نظر می گیریم.

برای هر 1 کیلومتر مسیر ناهموار، بوته زار انبوه، برف نرم، شن زار، یک ساعت در نظر می گیریم.

به ازای هر 500 متر افزایش ارتفاع، یک ساعت به زمان کل اضافه می کنیم.

به ازای هر 1000 متر کاهش ارتفاع، یک ساعت به زمان کل اضافه می کنیم.

در مجموع به ازای هر 5 ساعت نیز یک ساعت اضافی برای اوقات تلف شده و استراحت در نظر می گیریم.

باید عادت نماییم تا بعد از حدود 2 ساعت کوهپیمائی مداوم حدود 10 تا 15 دقیقه استراحت کنیم تا بدن ما بتواند خود را برای فعالیت بعدی آماده کند.

در موقع عبور از سطوح شیب دار باید عمود بر سطح حرکت نماییم در این حالت پاها را نیز عمود بر سطح افق قرار داد.

در شیب می توان از باتوم راهپیمائی نیز استفاده نمود.

تا حد امکان از صعود در شیب های پر از سنگریزه و شن اجتناب نمایید چرا که با صرف انرژی زیاد مسافت کمی را خواهید پیمود. در این جور مکان ها باید جایی را انتخاب کرد تا شخص به عقب لیز نخورد، هنگام پایین آمدن از این نوع سطوح باید اول پاشنه پا را روی زمین گذاشت.

هنگام پاین آمدن از شیب های تند بهتر است فاصله قدم ها را کوتاهتر انتخاب نماییم. رعایت فاصله مناسب با نفر جلویی نیز از واجبات است. به طوری که اگر نفر جلویی ناگهان ایستاد، تعادل نفر قبلی به هم نخورده و احتمالا به نفر جلو برخورد نکند. از سویی اگر تعادل نفر عقب به هم خورد، نفر جلویی فرصت کافی برای عکس العمل داشته باشد. باید به خاطر بسپاریم که هنگام پایین آمدن متناسب با میزان شیب مسیر زانوها را خم و بالاتنه را نیز به شرط آن که مرکز ثقل بدن هنوز داخل سطح اتکای بدن بماند، به جلو متمایل کنیم.

شیب های بیش از 20 درجه را چه هنگام صعود و چه هنگام فرود حتما به صورت مارپیچ (زیگ زاگ) طی نمایید. زیرا در این صورت فشار وارد بر بدن بسیار کمتر می شود به یاد داشته باشید که هر چه شیب تند تر می شود، زاویه بین دوخط زیگزاگ کمتر و طول مسیر زیگزاگ کمتر و طول مسیر زیگزاگ با توجه به پهنای منطقه مانور بلندتر می شود.

هنگام بالارفتن از شیب بهتر است که از پاکوب ها  برای طی مسیر استفاده شود و حتی المقدور از مسیرهای نامشخص پرهیز گردد.

مسیرهای با شیب کم را می توان به طور مستقیم بالا رفت. این مسیرها اکثرا مسیرهایی هستند که از گذشته های دور اهالی کوهپایه نشین آن منطقه، در شرایط هوایی مناسب، به دلایل متفاوت در آن تردد می کردند که اکنون مورد توجه کوهنوردان قرار گرفته است. این گونه مسیرها غالبا در کنار رودها یا کَمَربُر کوه ها قرار دارد.

به هر روش که در حال بالارفتن از شیبی باشیم باید پای باردار بعد از هر گام همیشه به صورت مستقیم قرار بگیرد. این عمل باعث می شود تا فشار وزن بدن از روی ماهیچه های پا خارج و به استخوان ها و تاندوم ها منتقل شود. در غیر این صورت ماهیچه های پا باید دائماً وزن بدن را تحمل کنند. که این امر سبب خستگی زودرس خواهد شد.

عبور از رودخانه و جریان‌های آب

راه‌های عبور از رودخانه‌ها و تاثیرات عمق آب، سرعت جریان آب و عرض رودخانه یکی از مسایل پیش روی کوهنوردان است که در این مطلب بررسی شده است:
تا آنجا که امکان دارد سعی کنید برای عبور از روی رودخانه‌ها از پل‌ها یا معابری که امکان عبور از آن را فراهم می‌سازند، استفاده کنید حتی اگر فاصله آنها دور باشد و شما مجبور به طی مسافتی بیشتر شوید. تنها در مواقع ضروری و غیرقابل اجتناب داخل آب شوید. در صورتی که به هر علتی مجبور بودید از داخل آب عبور کنید،

موارد مهم زیر را مدنظر قرار دهید:

الف) دمای هوا : خیس شدن در فصول سرد می‌تواند حیات شما را به خطر اندازد، پس قبل از اقدام به عبور از آب لازم است از وجود لباس‌های خشک اضافی و همچنین امکان تولید گرمایش(نظیر دسترسی به چوب برای روشن کردن آتش) اطمینان حاصل کنید. لذا در صورت مهیا نبودن این شرایط توصیه اکید بر بازگشت می‌کنیم. به‌ویژه امکان خشک کردن کفش بسیار مهم است.

ب) عمق آب : هر چه عمق آب بیشتر باشد، نیاز به انجام حمایت از افراد تیم بیشتر می‌شود. اگر عمق آب پایین‌تر از گردن افراد تیم بوده و به اندازه عرض رودخانه طناب انفرادی همراه داشته باشید کار راحت خواهد شد. در این حالت لازم است ابتدا یکی از افراد قوی تیم با بستن یک سر طناب به خود از رودخانه عبور نموده و آنگاه با کمک یکی از افراد دیگر تیم در این سمت رودخانه، دو سر طناب را به نحوی که طناب خیلی کشیده نگردد و کمی آویزان باشد کنترل نمایند، سپس بقیه افراد تیم با توجه جریان آب از سمت چپ ویا راست طناب عبور. اما اگر عمق آب بالاتر از گردن افراد تیم بوده و یا طناب انفرادی کافی نداشته باشید چاره‌ای جز شنا برای عبور از رودخانه نخواهید داشت. همچنین حتی اگر عمق آب در حد سینه شما باشد، اما فشار و سرعت آب بیشتر باشد بهتر است با شنا از آن عبور کنید. برای شنا ابتدا کوله خود را در آورده و در زیر سینه خود قرار دهید و سپس دو دست خود را بر روی آن بیندازید. آنگاه چهار دست و پا و به شیوه شنای سگی از رودخانه عبور کنید. ترجیحاً تک‌تک شنا کنید تا احیاناً اگر برای کسی اتفاقی افتاد بقیه بتوانند به او کمک کنند.
ج) سرعت جریان آب : هرچه سرعت جریان آب و عمق آب بیشتر باشد باید مایل‌‌تر و در جهت موافق جریان رودخانه شنا کنید، حتی اگر ۵۰ متر پایین‌تر موفق به رسیدن به آن سمت رودحانه شوید. توجه داشته باشید که حفظ جان مهم‌تر از حفظ کوله است و لذا اگر احساس کردید نگهداری کوله می‌تواند جان شما را به خطر اندازد، کوله را رها کرده و خودتان را نجات دهید. همچنین لازم است دقت و توجه بیشتری نسبت صخره‌های موجود در وسط و اطراف رودخانه و همچنین احتمال وجود آبشار در پایین رودخانه کنید.
د) عرض رودخانه : اگر عرض رودخانه کم باشد، می‌توان از چوب یا باتوم نیز برای حمایت استفاده کرد.
شما می توانید شیوه های عملی و مختلف عبور از رودخانه را از مربیانتان بیاموزید . فقط کافیست که بخواهید !!!
چند نکته تکمیلی :
۱- ترجیحاً با کفش از رودخانه عبور کنید. کفش شما محافظ شما در برابر سنگ‌های تیز و برنده، مارهای زهرآلود در بعضی از مناطق، سر خوردن در آب و پیچ‌خوردن پا در وسط سنگ‌ها خواهد بود. البته راه رفتن با کفش خیس می‌تواند سبب تاول زدن پای بعضی از افراد تیم شود. لذا قبل از ادامه طریق به نحو مناسب اقدام به خشک کردن کفش و تعویض جوراب کنید.
۲- قبل از وارد شدن در آب نسبت به آب‌بندی بودن وسایل خود اطمینان حاصل کنید، به‌ویژه کبریت، اسناد و مدارک، نقشه، پول، کیسه‌خواب، لباس‌های خشک اضافی، غذا و وسایل صوتی و دیجیتالی خود و غیره.
۳- در کف بعضی از رودخانه‌ها امکان وجود تورهای ماهیگیری وجود دارد، توجه داشته باشید که گیر کردن پای شما در تور می‌تواند باعث گرفتن جان شما شود.
در صورتی که عبور از رودخانه ریسک بالایی دارد، مبادرت به این‌کار نکنید و برگشتن را بر به خطر انداختن جان خود و دوستانتان ترجیح دهید.

کلاس باز آموزی کمک های اولیه

       گروه کوهنوردی شاداب دزفول اولین جلسه از کلاس باز آموزی کمک های اولیه را با حضور جمعی از کوهنوردان در تاریخ ۹۴/۱۰/۲۸ برگزار کرد .

       این کلاس بازآموزی با همکاری نجاتگران جمعیت هلال احمر شهرستان دزفول که خود نیز عضو گروه شاداب می باشند برگزار گردید و مطالبی از قبیل شرح وظایف امدادگران و بررسی انواع زخم ها مورد بررسی قرار گرفت و مقرر شد که مباحثی همچون شکستگی ها ـ پیچ خوردگی ها ـ گزش حیوانات و . . . در کلاس های بعدی مورد بررسی قرار گیرد .

تصاویر در ادامه ی مطلب   . . .

کمکهاى اولیه در بریدگى ها و خراشیدگى ها

       خونریزی‌ از بریدگی‌ها را می‌توان‌ به‌ راحتی‌ با اعمال‌ فشار و بالا بردن‌ اندام‌ مهار کرد. به‌ طور معمول‌، تنها یک‌ پانسمان‌ چسب‌ دار مورد نیاز است‌ و زخم‌ خود به‌ خود طی‌ چند روز بهبود پیدا می‌کند. تنها در شرایط‌ زیر، نیاز به‌ کمک‌های‌ طبی‌ احساس‌ می‌شود:

*   اگر خونریزی‌ متوقف‌ نشود.

*   اگر جسم‌ خارجی‌ در داخل‌ بریدگی‌ وجود داشته‌ باشد.

*   اگر زخم‌ در معرض‌ خطر عفونت‌ قرار دارد (مثلاً زخم‌ ناشی‌ از گاز گرفتن‌ انسان‌ یا حیوان‌ یا سوراخ‌ شدگی‌ در اثر یک‌ جسم‌ آلوده باشد .‌)

*   اگر در یک‌ زخم‌ قدیمی‌، نشانه‌های‌ عفونت‌ بارز شود.

*  کزاز

       کزاز در واقع‌ عفونت‌ خطرناکی‌ است‌ که‌ توسط‌ باکتری‌ کلستریدیوم‌ تتانی‌ که‌ به‌ صورت‌ هاگ‌ در خاک‌ زندگی‌ می‌کند، ایجاد می‌شود. اگر باکتری‌ کزاز وارد زخم‌ شود، می‌تواند در بافت‌های‌ آسیب‌ دیده‌ و متورم‌ تکثیر شود و ماده‌ای‌ سمی‌ (سم‌) تولید کند؛ این‌ سم‌ از طریق‌ دستگاه‌ عصبی‌ منتشر می‌شود و گرفتگی‌ (اسپاسم‌) عضلانی‌ و فلج‌ ایجاد می‌کند. می‌ توان‌ به‌ کمک‌ واکسیناسیون‌ از این‌ بیماری‌ پیشگیری‌ کرد و افراد به‌ طور معمول‌، یک‌ دوره‌ واکسن‌ کزاز را در دوران‌ کودکی‌ دریافت‌ می‌کنند. با این‌ حال‌، ممکن‌ است‌ تکرار واکسیناسیون‌ در بزرگسالی‌ هم‌ ضرورت‌ داشته‌ باشد.

اهداف‌  :  به‌ حداقل‌ رساندن امکان‌ عفونت‌

۱) دست‌های‌ خود را به‌ طور کامل‌ بشویید و در صورت‌ امکان‌، دستکش‌ یکبار مصرف‌ بپوشید. ذرات‌ خارجی‌ آزاد را با فشار آب‌ خارج‌ کنید.

۲) اگر زخم‌ کثیف‌ است‌، آن‌ را به‌ آرامی‌ با آب‌ بشویید تا تمیز شود و یا از دستمال‌ بدون‌ الکل‌ استفاده‌ کنید. با استفاده‌ از یک‌ سواب‌ گاز دار، زخم‌ را خشک‌ کنید و با گاز استریل‌ آن‌ را بپوشانید.

احتیاط ‌!

همیشه‌ در مورد واکسیناسیون‌ علیه‌ کزاز سوال‌ کنید. در موارد زیر،کمک‌ پزشکی‌ درخواست‌ کنید:

*   مصدوم‌ هرگز واکسینه‌ نشده‌ است‌.

*   مصدوم‌ در مورد زمان‌ و تعداد تزریقاتی‌ که‌ دریافت‌ کرده‌ است‌ مطمئن‌ نیست‌.

*   از آخرین‌ واکسنی‌ که‌ به‌ مصدوم‌ تزریق‌ شده‌ است‌ بیش‌ از 10 سال‌ می‌گذرد.

۳) در صورت‌ امکان‌، اندام‌ آسیب‌ دیده‌ را بلند کنید و بالاتر از سطح‌ قلب‌ نگه‌ دارید. مستقیماً به‌ زخم‌ دست‌ نزنید. اندام‌ آسیب‌ دیده‌ را با یک‌ دست‌ نگه‌ دارید.

۴) نواحی‌ اطراف‌ زخم‌ را با آب‌ و صابون‌ تمیز کنید؛ برای‌ هر ضایعه‌ از سواب‌ تمیز مجزا استفاده‌ کنید. موضع‌ را خشک‌ کنید. پوشش‌ زخم‌ را بردارید و پانسمان‌ چسب‌ دار روی‌ آن‌ قرار دهید. در صورتی‌ که‌ خطر عفونت‌ وجود دارد، به‌ مصدوم‌ توصیه‌ کنید که‌ به‌ پزشک‌ خود مراجعه‌ کند.